ananchip
Thanh viên kỳ cựu
(SVVN) Vậy thì có thể bạn nên chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn của mình bằng cách nghĩ xem bao nhiêu trái bóng golf có thể được nhét vừa vào trong một cái xe bus chở học sinh. Hoặc bạn đòi bao nhiêu tiền nếu bạn lau tất cả các cửa sổ ở Seattle. Hoặc tại sao, một cách chính xác, những nắp cống lại hình tròn mà không phải hình vuông chẳng hạn.
Những câu hỏi tưởng như “vô thưởng vô phạt” như thế lại ngày càng phổ biến ở Thung lũng Silicon và những tập đoàn công nghệ khác – nơi mà các nhà tuyển dụng không có hứng thú với những câu trả lời chính xác mà lại thích những câu hỏi kỳ khôi để xem nhân viên tiềm năng có thể giải quyết bằng cách nào. Vì ngày nay, các doanh nghiệp phải có khả năng phản ứng nhanh đối với một thị trường thay đổi nhanh đến chóng mặt, nên các nhà tuyển dụng không chỉ muốn những nhân viên có chỉ số IQ cao hoặc bằng tốt nghiệp loại ưu. Mà họ cần những người có thể nghĩ nhanh và nghĩ sáng tạo.
Tại sao nắp cống lại hình tròn?
Microsoft thường nổi tiếng với việc biến các vấn đề logic mở thành “mốt” vào cuối những năm 1980, khi các nhà phỏng vấn đã hỏi ứng viên những câu bất ngờ như: Một chiếc máy bay 747 nặng bao nhiêu? “Chúng tôi muốn đo sự sáng tạo của ứng viên” – theo Warren Ashton, quản lý tuyển dụng ở Microsoft. Câu hỏi về cái nắp cống là câu ưa thích riêng của Ashton.
Câu trả lời phổ biến nhất, theo ông, là một cái nắp cống vuông, có các đầu mút, có thể rơi xuống qua cái lỗ cống. “Nhưng một số người nhận ra rằng bạn có thể lăn một cái nắp cống tròn từ chỗ này sang chỗ khác. Những người khác lại thấy rằng bạn sẽ tiết kiệm tiền khi làm nắp cống tròn do yêu cầu gia công. Bạn muốn xem các ứng viên đưa ra kết luận càng rộng càng tốt”.
Những câu hỏi đó có thể liên quan nhiều đến công việc công nghệ cao hơn là bạn nghĩ. “Các nhà tuyển dụng muốn xem liệu bạn có thể ước lượng tốt hay không” – theo Mark Jen, một cựu nhân viên của Google và sau này làm quản lý lập trình ở Tagged. Những người làm lập trình thường ước đoán nhiều hơn là tính toán những đáp án chính xác, nên một cuộc phỏng vấn hiệu quả cũng phải thăm dò được xem một ứng viên ước lượng thế nào. Đó là lý do các nhà phỏng vấn của Amazon.com đã nổi tiếng với việc hỏi các ứng viên phán đoán xem có bao nhiêu trạm xăng ở khắp nước Mỹ, hoặc ước lượng số tiền bạn sẽ đòi để lau sạch tất cả các cửa sổ ở Seattle.
Nhưng các cuộc phỏng vấn ngày nay còn vượt lên trên những ước lượng đó. Tác giả, nhà tư vấn thiết kế, và là một lập trình viên kỳ cựu - Bruce Eckel – thường thích hỏi các ứng viên thử miêu tả một con gà theo ngôn ngữ lập trình. eBay thường “dội” vào các ứng viên một câu hỏi kiểu thế này: Có 5 tên cướp biển, được xếp từ 5 đến 1, theo thứ tự giảm dần. Tên cướp biển đứng đầu có quyền đưa ra cách chia 100 đồng tiền vàng cho nhóm. Nhưng những tên cướp còn lại sẽ “bình chọn” cho kế hoạch của tên đứng đầu, và nếu không đủ một nửa số người nhất trí, thì hắn ta sẽ bị giết. Hắn ta sẽ phải chia vàng thế nào để tối đa hóa lợi ích của mình nhưng vẫn còn được sống để hưởng phần lợi đó? (gợi ý: một tên cướp biển sẽ có 98% số vàng).
Câu hỏi của nhà tuyển dụng Google khó nhất
Nhưng không một công ty nào dùng các câu hỏi hóc búa trong tuyển dụng nhiều như Google. Vài năm trước, Google đã nổi tiếng với việc thu hút kỹ sư bằng cách đăng một đề toán phức tạp lên một tấm bảng dọc theo đường cao tốc số 101 ở Thung lũng Silicon. Những người lái xe đi qua đều được hoan nghênh gửi lời giải tới một website bí mật. (Địa chỉ website đó được giấu trong… đáp án bài toán).
Nếu bạn vào được website đó, bạn sẽ bị hỏi một câu thứ hai, khó hơn. Nếu bạn vẫn giải được câu đó, bạn sẽ được mời gửi hồ sơ. Một khi bạn được mời tới trụ sở của Google để phỏng vấn, thì câu hỏi ưa thích của Google sẽ là: Bạn bị thu nhỏ lại, đến mức chỉ cao bằng một đồng xu, và trọng lượng cũng giảm tương ứng để giữ tương quan cơ thể như ban đầu. Thế rồi bạn bị ném vào trong một máy xay sinh tố bằng thủy tinh, rỗng. Lưỡi dao trong máy xay đó sẽ bắt đầu chuyển động sau 60 giây. Bạn sẽ làm gì?
Không chỉ các ứng viên phải điều chỉnh theo quá trình tuyển dụng kiểu mới. Mà các nhà tuyển dụng cũng phải chuẩn bị cho các buổi phỏng vấn theo những cách mà họ chưa từng thực hiện trước đó. Như khi nhà sáng lập LinkedIn (một website mạng xã hội hướng vào doanh nghiệp) là Reid Hoffman đi tìm một CEO, ông đã có cách tham khảo không-bình-thường. Ông để mắt tới một ứng viên nhất định, và sau đó, ông dùng chính mạng lưới của LinkedIn để tìm những người mà ông gọi là “đối tượng tham khảo không trực tiếp”: 23 người mà ứng viên tiềm năng kia đã từng không nhận. Ông liên lạc với những người đó.
Một số chẳng biết Hoffman là ai, còn một số thì không biết tại sao ông lại gọi điện. Chính những người này giúp Hoffman chuẩn bị những người sẽ phỏng vấn ứng viên mà mình lựa chọn. Cũng quan trọng ngang thế: Hoffman có được thông tin không-lọc về một nhân viên cấp cao tiềm năng của mình, giảm thiểu khả năng bị “bịp”. “Thường thì trong hồ sơ, ứng viên sẽ ghi tên hai hoặc ba người sẵn sàng nói điều tốt về họ” – Hoffman nói – “Cách chúng tôi làm đòi hỏi các kỹ năng của… thám tử, và bạn cần biết tập hợp, xử lý thông tin. Nhưng bạn sẽ nhanh chóng biết rằng người mà bạn định tuyển là người tốt hay một kẻ giả dối”.
Nắm được kỹ năng kết nối con người của một ứng viên cũng là điều rất quan trọng – và không dễ dàng. Ở aQuantive, một công ty tiếp thị công nghệ, thì các ứng viên phải trải qua một vòng phỏng vấn mở rộng, và trong hầu hết các trường hợp, phải giành được sự chấp thuận của TấT CẢ những người mà ứng viên đó đã gặp trước khi được nhận vào công ty. “Chúng tôi thường so sánh đùa rằng việc này giống như một bộ phận cơ thể được ghép vào mà bị cơ thể từ chối” - Kem Day, Giám đốc tuyển dụng, nói – “Nhưng bằng cách đó, chúng tôi đảm bảo rằng những người mà chúng tôi nhận vào sẽ được sự ủng hộ và quý mến từ trong công ty”.
Một số ví dụ về các câu trả lời:
Q: Bao nhiêu quả bóng golf có thể nhồi vừa trong một chiếc xe bus chở học sinh?
A: Khoảng 500.000 quả, giả thiết rằng chiếc xe đó cao bằng 50 quả bóng, rộng bằng 50 quả bóng và dài bằng 200 quả bóng.
Q: Bạn bị thu nhỏ và mắc kẹt trong cái máy xay sinh tố sẽ được bật lên sau 60 giây, bạn sẽ làm gì?
A: Một số lựa chọn có thể:
1. Trong máy xay có những đường gờ để đánh dấu mililít. Bám vào đó mà leo lên.
2. Cố tháo lớp thủy tinh ra.
3. Chấp nhận rủi ro để cố lướt theo luồng khí được tạo ra khi máy hoạt động.
Q: Bạn nên tính bao nhiêu tiền nếu bạn lau hết các cửa sổ ở Seattle?
A: Giả dụ trong thành phố có 10.000 khối nhà, mỗi khối nhà có 600 cửa sổ. Bạn lau mỗi cửa trong 5 phút, và với mức lương 20 đôla/giờ, thì bạn nên tính tất cả số tiền công là khoảng 10 triệu đôla.
Những câu hỏi tưởng như “vô thưởng vô phạt” như thế lại ngày càng phổ biến ở Thung lũng Silicon và những tập đoàn công nghệ khác – nơi mà các nhà tuyển dụng không có hứng thú với những câu trả lời chính xác mà lại thích những câu hỏi kỳ khôi để xem nhân viên tiềm năng có thể giải quyết bằng cách nào. Vì ngày nay, các doanh nghiệp phải có khả năng phản ứng nhanh đối với một thị trường thay đổi nhanh đến chóng mặt, nên các nhà tuyển dụng không chỉ muốn những nhân viên có chỉ số IQ cao hoặc bằng tốt nghiệp loại ưu. Mà họ cần những người có thể nghĩ nhanh và nghĩ sáng tạo.
Tại sao nắp cống lại hình tròn?
Microsoft thường nổi tiếng với việc biến các vấn đề logic mở thành “mốt” vào cuối những năm 1980, khi các nhà phỏng vấn đã hỏi ứng viên những câu bất ngờ như: Một chiếc máy bay 747 nặng bao nhiêu? “Chúng tôi muốn đo sự sáng tạo của ứng viên” – theo Warren Ashton, quản lý tuyển dụng ở Microsoft. Câu hỏi về cái nắp cống là câu ưa thích riêng của Ashton.
Câu trả lời phổ biến nhất, theo ông, là một cái nắp cống vuông, có các đầu mút, có thể rơi xuống qua cái lỗ cống. “Nhưng một số người nhận ra rằng bạn có thể lăn một cái nắp cống tròn từ chỗ này sang chỗ khác. Những người khác lại thấy rằng bạn sẽ tiết kiệm tiền khi làm nắp cống tròn do yêu cầu gia công. Bạn muốn xem các ứng viên đưa ra kết luận càng rộng càng tốt”.
Những câu hỏi đó có thể liên quan nhiều đến công việc công nghệ cao hơn là bạn nghĩ. “Các nhà tuyển dụng muốn xem liệu bạn có thể ước lượng tốt hay không” – theo Mark Jen, một cựu nhân viên của Google và sau này làm quản lý lập trình ở Tagged. Những người làm lập trình thường ước đoán nhiều hơn là tính toán những đáp án chính xác, nên một cuộc phỏng vấn hiệu quả cũng phải thăm dò được xem một ứng viên ước lượng thế nào. Đó là lý do các nhà phỏng vấn của Amazon.com đã nổi tiếng với việc hỏi các ứng viên phán đoán xem có bao nhiêu trạm xăng ở khắp nước Mỹ, hoặc ước lượng số tiền bạn sẽ đòi để lau sạch tất cả các cửa sổ ở Seattle.
Nhưng các cuộc phỏng vấn ngày nay còn vượt lên trên những ước lượng đó. Tác giả, nhà tư vấn thiết kế, và là một lập trình viên kỳ cựu - Bruce Eckel – thường thích hỏi các ứng viên thử miêu tả một con gà theo ngôn ngữ lập trình. eBay thường “dội” vào các ứng viên một câu hỏi kiểu thế này: Có 5 tên cướp biển, được xếp từ 5 đến 1, theo thứ tự giảm dần. Tên cướp biển đứng đầu có quyền đưa ra cách chia 100 đồng tiền vàng cho nhóm. Nhưng những tên cướp còn lại sẽ “bình chọn” cho kế hoạch của tên đứng đầu, và nếu không đủ một nửa số người nhất trí, thì hắn ta sẽ bị giết. Hắn ta sẽ phải chia vàng thế nào để tối đa hóa lợi ích của mình nhưng vẫn còn được sống để hưởng phần lợi đó? (gợi ý: một tên cướp biển sẽ có 98% số vàng).
Câu hỏi của nhà tuyển dụng Google khó nhất
Nhưng không một công ty nào dùng các câu hỏi hóc búa trong tuyển dụng nhiều như Google. Vài năm trước, Google đã nổi tiếng với việc thu hút kỹ sư bằng cách đăng một đề toán phức tạp lên một tấm bảng dọc theo đường cao tốc số 101 ở Thung lũng Silicon. Những người lái xe đi qua đều được hoan nghênh gửi lời giải tới một website bí mật. (Địa chỉ website đó được giấu trong… đáp án bài toán).
Nếu bạn vào được website đó, bạn sẽ bị hỏi một câu thứ hai, khó hơn. Nếu bạn vẫn giải được câu đó, bạn sẽ được mời gửi hồ sơ. Một khi bạn được mời tới trụ sở của Google để phỏng vấn, thì câu hỏi ưa thích của Google sẽ là: Bạn bị thu nhỏ lại, đến mức chỉ cao bằng một đồng xu, và trọng lượng cũng giảm tương ứng để giữ tương quan cơ thể như ban đầu. Thế rồi bạn bị ném vào trong một máy xay sinh tố bằng thủy tinh, rỗng. Lưỡi dao trong máy xay đó sẽ bắt đầu chuyển động sau 60 giây. Bạn sẽ làm gì?
Không chỉ các ứng viên phải điều chỉnh theo quá trình tuyển dụng kiểu mới. Mà các nhà tuyển dụng cũng phải chuẩn bị cho các buổi phỏng vấn theo những cách mà họ chưa từng thực hiện trước đó. Như khi nhà sáng lập LinkedIn (một website mạng xã hội hướng vào doanh nghiệp) là Reid Hoffman đi tìm một CEO, ông đã có cách tham khảo không-bình-thường. Ông để mắt tới một ứng viên nhất định, và sau đó, ông dùng chính mạng lưới của LinkedIn để tìm những người mà ông gọi là “đối tượng tham khảo không trực tiếp”: 23 người mà ứng viên tiềm năng kia đã từng không nhận. Ông liên lạc với những người đó.
Một số chẳng biết Hoffman là ai, còn một số thì không biết tại sao ông lại gọi điện. Chính những người này giúp Hoffman chuẩn bị những người sẽ phỏng vấn ứng viên mà mình lựa chọn. Cũng quan trọng ngang thế: Hoffman có được thông tin không-lọc về một nhân viên cấp cao tiềm năng của mình, giảm thiểu khả năng bị “bịp”. “Thường thì trong hồ sơ, ứng viên sẽ ghi tên hai hoặc ba người sẵn sàng nói điều tốt về họ” – Hoffman nói – “Cách chúng tôi làm đòi hỏi các kỹ năng của… thám tử, và bạn cần biết tập hợp, xử lý thông tin. Nhưng bạn sẽ nhanh chóng biết rằng người mà bạn định tuyển là người tốt hay một kẻ giả dối”.
Nắm được kỹ năng kết nối con người của một ứng viên cũng là điều rất quan trọng – và không dễ dàng. Ở aQuantive, một công ty tiếp thị công nghệ, thì các ứng viên phải trải qua một vòng phỏng vấn mở rộng, và trong hầu hết các trường hợp, phải giành được sự chấp thuận của TấT CẢ những người mà ứng viên đó đã gặp trước khi được nhận vào công ty. “Chúng tôi thường so sánh đùa rằng việc này giống như một bộ phận cơ thể được ghép vào mà bị cơ thể từ chối” - Kem Day, Giám đốc tuyển dụng, nói – “Nhưng bằng cách đó, chúng tôi đảm bảo rằng những người mà chúng tôi nhận vào sẽ được sự ủng hộ và quý mến từ trong công ty”.
Một số ví dụ về các câu trả lời:
Q: Bao nhiêu quả bóng golf có thể nhồi vừa trong một chiếc xe bus chở học sinh?
A: Khoảng 500.000 quả, giả thiết rằng chiếc xe đó cao bằng 50 quả bóng, rộng bằng 50 quả bóng và dài bằng 200 quả bóng.
Q: Bạn bị thu nhỏ và mắc kẹt trong cái máy xay sinh tố sẽ được bật lên sau 60 giây, bạn sẽ làm gì?
A: Một số lựa chọn có thể:
1. Trong máy xay có những đường gờ để đánh dấu mililít. Bám vào đó mà leo lên.
2. Cố tháo lớp thủy tinh ra.
3. Chấp nhận rủi ro để cố lướt theo luồng khí được tạo ra khi máy hoạt động.
Q: Bạn nên tính bao nhiêu tiền nếu bạn lau hết các cửa sổ ở Seattle?
A: Giả dụ trong thành phố có 10.000 khối nhà, mỗi khối nhà có 600 cửa sổ. Bạn lau mỗi cửa trong 5 phút, và với mức lương 20 đôla/giờ, thì bạn nên tính tất cả số tiền công là khoảng 10 triệu đôla.
Vũ Anh (theo Business2.0)
