Tham khảo
Choice and Power Are Both Means of Controlling Our Lives
We all want to exert control in our lives.
Published on September 14, 2011 by Art Markman, Ph.D. in Ulterior Motives
Sự kiểm soát là 1 khía cạnh quan trọng của trạng thái thoả mãn về mặt tâm lý của chúng ta. Nhiều tình huống gây khó chịu nhất trong cuộc sống liên quan đến những trường hợp mà ở đó các sự kiện xảy đến với bạn và bạn không biết chúng sẽ kết thúc như thế nào. Những bệnh nhân mắc những căn bệnh hiểm nghèo phải bắt đầu xử lý với sự thiếu khả năng kiểm soát trước căn bệnh của họ. Những nhân viên cấp thấp trong 1 doanh nghiệp có thể thất vọng bởi sự thiếu khả năng kiểm soát ngày làm việc của họ.
1 bài báo thú vị trong tháng 8/2011 'issue of Psychological Science' của Ena Inesi, Simona Botti, David Dubois, Derek Rucker và Adam Galinsky đã kiểm tra 2 nguồn kiểm soát trong cuộc sống của chúng ta: sự lựa chọn và quyền lực. Họ cho rằng động cơ kiểm soát rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta mà sự lựa chọn và quyền lực có thể thay thế cho nhau.
Lý luận của họ khá đơn giản. Nếu sự kiểm soát là mục tiêu quan trọng đối với mọi người thì trong những tình huống mà con người không có quyền lực, họ nên tìm kiếm những tình huống đem lại cho họ nhiều sự lựa chọn hơn. Trong những tình huống mà con người có những sự lựa chọn bị giới hạn, thì họ nên tìm kiếm quyền lực.
Các tác giả kiểm tra khả năng này trong 1 loạt các nghiên cứu.
Trong 1 nghiên cứu, những người tham gia được đọc về việc trở thành sếp hoặc trở thành 1 nhân viên và phải tưởng tượng họ sẽ cảm nhận như thế nào và họ sẽ làm gì trong vai trò này. Nhiệm vụ này tạo ra 1 sự khác biệt đáng tin cậy giữa mọi người trong việc họ nhìn nhận họ có quyền lực nhiều như thế nào.
Sau đó, những người tham gia được cho biết có 2 cửa hàng bán mắt kính. 1 cửa hàng gần đây và có 1 sự lựa chọn về 3 cặp mắt kính. Cửa hàng khác thì xa hơn và có 1 sự lựa chọn về 15 cặp mắt kính. Khi mọi người được hỏi họ sẵn sàng lái xe bao xa để đến được cửa hàng lớn hơn, những người bị làm cho cảm thấy họ có quyền lực thấp kém sẵn sàng lái xe trung bình 10 dặm để đến được cửa hàng. Những người được làm cho cảm thấy họ có quyền lực cao sẵn sàng chỉ lái xe khoảng 6 dặm.
Nghiên cứu khác cho thấy hiệu quả ngược lại. Trong trường hợp này, mọi người đầu tiên đọc 1 kịch bản mà ở đó họ phải đưa ra 1 sự lựa chọn về 1 sản phẩm tiêu dùng. Sự lựa chọn bao gồm hoặc 3 phương án, hoặc 15 phương án. Trong trường hợp này, phương án ít hơn làm mọi người cảm thấy như thể họ có ít sự kiểm soát trước sự lựa chọn của họ hơn là phương án lớn hơn.
Tiếp theo mọi người đánh giá về những đặc điểm của những công việc mà họ có thể đảm nhận. Một số đặc điểm gắn liền với vai sếp. Những đặc điểm khác gắn liền với công việc thú vị nhưng không liên quan đến quyền lực. Những đánh giá của mọi người về những đặc điểm liên quan đến công việc thú vị không bị ảnh hưởng bởi phương án họ lựa chọn. Nhưng, mọi người đánh giá những đặc điểm gắn với vai sếp là hấp dẫn hơn sau khi đưa ra lựa chọn phương án ít hơn hơn là sau khi lựa chọn phương án lớn hơn.
Cuối cùng, nghiên cứu thứ 3 kiểm soát cả cảm giác về mức độ của sự lựa chọn mà người tham gia có cũng như mức độ quyền lực họ có. Và mọi người hành động tương tự khi họ có hoặc là quyền lực cao, hoặc là nhiều sự lựa chọn. Chừng nào mọi người cảm thấy họ có sự kiểm soát theo một số cách, điều đó đã đủ.
Tất cả chúng ta đều muốn có một số kiểu kiểm soát trong cuộc sống của chúng ta. Khi sự kiểm soát của chúng ta trong 1 lĩnh vực bị hạn chế, chúng ta tìm kiếm những lối thoát khác. Điều đó có nghĩa là nó đáng dành chút thời gian để suy nghĩ về những lĩnh vực nào trong cuộc sống của bạn mà bạn có thể có một số sự kiểm soát. Có lẽ bạn có 1 lĩnh vực sáng tạo mà bạn cảm thấy mình thành thạo, tinh thông. Một lý do tại sao những kiểu lĩnh vực sáng tạo đó mang tính trị liệu là vì chúng đem đến cho bạn 1 phạm vi hoạt động mà bạn có sự kiểm soát, bạn có thể sử dụng nó như là 1 nơi trú ẩn khi những lĩnh vực khác trong cuộc sống làm bạn cảm thấy mất kiểm soát.
Nguồn: psychologytoday.com
Choice and Power Are Both Means of Controlling Our Lives
We all want to exert control in our lives.
Published on September 14, 2011 by Art Markman, Ph.D. in Ulterior Motives
Sự kiểm soát là 1 khía cạnh quan trọng của trạng thái thoả mãn về mặt tâm lý của chúng ta. Nhiều tình huống gây khó chịu nhất trong cuộc sống liên quan đến những trường hợp mà ở đó các sự kiện xảy đến với bạn và bạn không biết chúng sẽ kết thúc như thế nào. Những bệnh nhân mắc những căn bệnh hiểm nghèo phải bắt đầu xử lý với sự thiếu khả năng kiểm soát trước căn bệnh của họ. Những nhân viên cấp thấp trong 1 doanh nghiệp có thể thất vọng bởi sự thiếu khả năng kiểm soát ngày làm việc của họ.
1 bài báo thú vị trong tháng 8/2011 'issue of Psychological Science' của Ena Inesi, Simona Botti, David Dubois, Derek Rucker và Adam Galinsky đã kiểm tra 2 nguồn kiểm soát trong cuộc sống của chúng ta: sự lựa chọn và quyền lực. Họ cho rằng động cơ kiểm soát rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta mà sự lựa chọn và quyền lực có thể thay thế cho nhau.
Lý luận của họ khá đơn giản. Nếu sự kiểm soát là mục tiêu quan trọng đối với mọi người thì trong những tình huống mà con người không có quyền lực, họ nên tìm kiếm những tình huống đem lại cho họ nhiều sự lựa chọn hơn. Trong những tình huống mà con người có những sự lựa chọn bị giới hạn, thì họ nên tìm kiếm quyền lực.
Các tác giả kiểm tra khả năng này trong 1 loạt các nghiên cứu.
Trong 1 nghiên cứu, những người tham gia được đọc về việc trở thành sếp hoặc trở thành 1 nhân viên và phải tưởng tượng họ sẽ cảm nhận như thế nào và họ sẽ làm gì trong vai trò này. Nhiệm vụ này tạo ra 1 sự khác biệt đáng tin cậy giữa mọi người trong việc họ nhìn nhận họ có quyền lực nhiều như thế nào.
Sau đó, những người tham gia được cho biết có 2 cửa hàng bán mắt kính. 1 cửa hàng gần đây và có 1 sự lựa chọn về 3 cặp mắt kính. Cửa hàng khác thì xa hơn và có 1 sự lựa chọn về 15 cặp mắt kính. Khi mọi người được hỏi họ sẵn sàng lái xe bao xa để đến được cửa hàng lớn hơn, những người bị làm cho cảm thấy họ có quyền lực thấp kém sẵn sàng lái xe trung bình 10 dặm để đến được cửa hàng. Những người được làm cho cảm thấy họ có quyền lực cao sẵn sàng chỉ lái xe khoảng 6 dặm.
Nghiên cứu khác cho thấy hiệu quả ngược lại. Trong trường hợp này, mọi người đầu tiên đọc 1 kịch bản mà ở đó họ phải đưa ra 1 sự lựa chọn về 1 sản phẩm tiêu dùng. Sự lựa chọn bao gồm hoặc 3 phương án, hoặc 15 phương án. Trong trường hợp này, phương án ít hơn làm mọi người cảm thấy như thể họ có ít sự kiểm soát trước sự lựa chọn của họ hơn là phương án lớn hơn.
Tiếp theo mọi người đánh giá về những đặc điểm của những công việc mà họ có thể đảm nhận. Một số đặc điểm gắn liền với vai sếp. Những đặc điểm khác gắn liền với công việc thú vị nhưng không liên quan đến quyền lực. Những đánh giá của mọi người về những đặc điểm liên quan đến công việc thú vị không bị ảnh hưởng bởi phương án họ lựa chọn. Nhưng, mọi người đánh giá những đặc điểm gắn với vai sếp là hấp dẫn hơn sau khi đưa ra lựa chọn phương án ít hơn hơn là sau khi lựa chọn phương án lớn hơn.
Cuối cùng, nghiên cứu thứ 3 kiểm soát cả cảm giác về mức độ của sự lựa chọn mà người tham gia có cũng như mức độ quyền lực họ có. Và mọi người hành động tương tự khi họ có hoặc là quyền lực cao, hoặc là nhiều sự lựa chọn. Chừng nào mọi người cảm thấy họ có sự kiểm soát theo một số cách, điều đó đã đủ.
Tất cả chúng ta đều muốn có một số kiểu kiểm soát trong cuộc sống của chúng ta. Khi sự kiểm soát của chúng ta trong 1 lĩnh vực bị hạn chế, chúng ta tìm kiếm những lối thoát khác. Điều đó có nghĩa là nó đáng dành chút thời gian để suy nghĩ về những lĩnh vực nào trong cuộc sống của bạn mà bạn có thể có một số sự kiểm soát. Có lẽ bạn có 1 lĩnh vực sáng tạo mà bạn cảm thấy mình thành thạo, tinh thông. Một lý do tại sao những kiểu lĩnh vực sáng tạo đó mang tính trị liệu là vì chúng đem đến cho bạn 1 phạm vi hoạt động mà bạn có sự kiểm soát, bạn có thể sử dụng nó như là 1 nơi trú ẩn khi những lĩnh vực khác trong cuộc sống làm bạn cảm thấy mất kiểm soát.
Nguồn: psychologytoday.com
