Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
Câu chuyện thời gian là câu chuyện nói hoài không hết, vì tính mình thì quá quý trọng thời gian, nhưng cảm thấy nhiều người do không hiểu rõ về mức độ quý giá của thời gian nên vô tình hay cố ý lãng phí thời gian người khác. Có thể đối với nhiều người, việc lãng phí thời gian người khác là chuyện nhỏ, vì nó cũng chẳng ảnh hưởng gì tới bạn. Nhưng với tôi, người lãng phí thời gian người khác là người không đáng kết giao. Khi người ta vô tình hay cố ý lãng phí thứ quý giá trong đời mình thì họ hoàn toàn không quan tâm, không tôn trọng và chắc chắn là không trân trọng sự hiện diện hay đóng góp của mình. Người vậy thì kết giao làm chi?
Khái niệm về giá trị thời gian đối với nhiều người có thể rất khác nhau. Với người này, thời gian có thể chỉ đáng giá vài chục ngàn đồng đến vài trăm ngàn đồng. Đối với người tạo ra giá trị cao hơn, thời gian có thể đo bằng vài triệu hay vài chục triệu. Đối với người thành công hơn nữa, thời gian có thể có giá gấp trăm ngàn lần như vậy, và có thể vô giá, vì không còn ai có thể bỏ bất kỳ số tiền nào ra để mua được thời gian của họ. Vì vậy, những người khác nhau sẽ định giá thời gian khác nhau, tuỳ thuộc vào khả năng tạo ra giá trị của cá nhân họ trong cùng một khoảng thời gian đó. Nhưng cũng vì giá trị được định giá khác nhau, nên người ta sử dụng nó với tâm thế hoàn toàn khác nhau. Người rất quý thời gian, lãng phí một chút cũng tiếc đứt ruột, như tôi chẳng hạn. Kẻ thì cứ vung vãi thời gian tán loạn vì thật ra bản thân họ cũng không tạo ra giá trị gì hay ho từ thời gian đó.
Hiểu và định giá thời gian
Tôi hay đưa ra ví dụ một tháng ai đó đang thu nhập bao nhiêu. Lấy thu nhập đó chia cho số ngày làm việc và số giờ làm việc để định giá thời gian 1 tiếng đồng hồ của bạn là bao nhiêu tiền. Tính thành tiền cho nó dễ hình dung, vì con người ai cũng quý tiền nhưng chẳng bao giờ quan tâm đến thời gian. Khi làm bài tập này, bạn sẽ thấy có sự khác biệt rất lớn về giá trị thời gian. Có người 1 giờ chỉ làm ra vài ngàn, vài chục ngàn. Có người 1 giờ tạo ra vài chục, vài trăm triệu hay vài tỷ. Khi mang số tiền tạo ra trong một giờ ra so sánh, bạn sẽ thấy là giá trị tính bằng tiền theo đơn vị giờ của bạn và của người xung quanh hoàn toàn khác nhau. Con số này có khi chênh lệch vài chục, vài trăm, vài ngàn lần, vv. Vậy, câu hỏi sẽ là, nếu 1 giờ của bạn chỉ đáng giá bằng 1/1000 của ai đó thì bạn có nên đi phí phạm thời gian của người ta không? Bạn thì thấy không sao, nếu đo bằng giá trị thời gian của bạn, nhưng họ sẽ có sao nếu đo bằng giá trị thời gian của họ.
Ví dụ, tôi đã từng gặp nhiều bạn trẻ có giá trị thời gian bằng 1/1.500 lần giá trị thời gian của tôi. Như vậy, khi tôi bỏ ra 1 giờ đồng hồ để giúp bạn ấy, thì đồng nghĩa với việc tôi vừa sử dụng tổng cộng 1.500 giờ theo giá trị thời gian của bạn. Khi đưa góc nhìn từ lăng kính như vậy, nếu bạn lãng phí 1 giờ đồng hồ đó của tôi, thì nó đồng nghĩa với việc bạn vừa lãng phí 1.500 giờ làm việc theo giá trị thời gian tương đương của bản thân mình. Nếu ai đó dành cho bạn 1 tiếng đồng hồ quý giá, có giá trị cao như vậy của người ta, hãy học cách trân quý nó, vì giá trị thời gian đó của họ có thể cực kỳ đắt. Và nếu mình không biết trân quý nó, thì có lẽ người ta sẽ không bao giờ muốn lãng phí thời gian đó cho bạn nữa. Khi bạn hiểu và đánh giá được giá trị thời gian từ góc nhìn của người có giá trị thời gian cao hơn bạn rất nhiều, bạn sẽ biết phải đối xử với thời gian thế nào và hành xử ra sao với người dành thời gian cho mình.
Học cách nâng cao giá trị thời gian của bản thân
Tương tự, không ai tự nhiên không làm gì mà giá trị thời gian của họ tăng giá trị lên cả. Nếu muốn giá trị 1 giờ đồng hồ của bạn được định giá cao thì bản thân bạn phải tạo ra giá trị cao, với mức giá tương ứng mà thị trường có thể trả cho 1 giờ đồng hồ đó. Có người 1 giờ chỉ vài chục ngàn. Có người 1 giờ tính bằng trăm triệu, tỷ đồng. Không phải tự nhiên mà họ có giá trăm triệu một giờ. Họ đã trải qua quá trình học hỏi, không ngừng phát triển bản thân, trở thành chuyên gia hàng đầu, doanh nhân, nhà đầu tư hàng đầu, và không ngừng tiếp tục hỏi hỏi và nâng cao giá trị đó mỗi ngày. Bạn có đang làm như vậy hay không?
Lý do vì sao tôi rất đặt nặng việc phát triển bản thân, rất không chấp nhận các cá nhân cứ lơ ngơ, qua loa, làm cho qua, cho có là như vậy. Họ còn không tôn trọng thời gian cá nhân của họ thì những người như vậy chắc chắn không tới đâu và làm được gì hay ho trong đời. Cam kết xuất sắc, chuyên nghiệp, cải tiến, nâng cao tiêu chuẩn bản thân mỗi ngày là cam kết của người thành công. Còn những ai cho đến giờ phút này còn chưa hiểu và chưa đầu tư nâng cao giá trị thời gian của bản thân thì có lẽ bạn đang chưa hiểu cách để xây dựng cho bản thân một hành trình giá trị và thành công trong cuộc sống. Cho nên, nếu đọc đến đây mà cảm thấy mình còn chưa cam kết và chưa bắt đầu hành trình đó thì có lẽ bạn nên ngồi xuống lập kế hoạch phát triển bản thân và nâng cao giá trị thời gian của mình ngay đi. Đó mới chính là việc bạn cần làm cho cuộc đời mình.
Học cách quý trọng tài sản thời gian của người khác
Khi bạn hiểu về giá trị thời gian của cả bản thân và người khác rồi, thì bạn phải học cách quý trọng thời gian của người khác. Việc gì bản thân làm được, nghĩ được, xử được thì đừng nhờ vả ai. Hãy học cách tự làm. Việc gì cần hỏi, cần nhờ, cần sử dụng thời gian người khác thì hãy hỏi mình đã tự mình tận nhân lực hay chưa. Khi bản thân đã bỏ hết công hết sức, suy nghĩ hết cách rồi mà vẫn không giải quyết được thì mới đi nhờ. Đừng lạm dụng thời gian của người khác khi bản thân còn nguồn lực. Bên cạnh đó, khi nhờ ai việc gì thì cũng hết sức cẩn trọng và quan tâm đến thời gian mình sử dụng của họ. Nếu có thể thì gói gọn nó sao cho phiền người ta ít nhất có thể. Chỉ bằng cách hành xử như vậy, biết quý trọng và thể hiện sự trân quý thời gian của người khác như vậy thì bạn mới được người khác tiếp tục giúp đỡ những lần sau. Còn nếu bạn xài xạc thời gian của người ta một cách vô trách nhiệm thì đừng mong còn có lần nào nữa nhé.
Cho nên, biết quý trọng thời gian, biết trân trọng thời gian người khác nó là một khả năng cực kỳ quan trọng, tạo cơ hội cho bạn được người khác hỗ trợ và giúp đỡ khi cần. Bằng không, khi không ai người ta thấy cần giúp bạn vì bạn không trân trọng thời gian của người ta thì, đời này thành công làm sao được?
Vậy đi nha. Coi lại tâm thế và cách hành xử với thời gian của bản thân mình, rồi tự hiệu chỉnh để hành trình phía trước được nhiều người tôn trọng, cộng tác và giúp đỡ hơn bạn nhé.
Nguyễn Phi Vân
