[Cuộc Sống] Lance Armstrong và hiệu ứng hào quang

Hong nga

Thanh viên kỳ cựu
Tham khảo
Zero Worship: Did Surviving Cancer Make Armstrong a Hero?
Why we so easily accord role-model status to survivors
Published on January 17, 2013 by David B. Feldman, Ph.D. in Supersurvivors
(Co-written with Lee Daniel Kravetz, writer and journalist)


Khi vận động viên bơi lội người Hà Lan Maarten van der Weijden lần đầu tiên xuống nước khi còn là đứa trẻ, anh đã được định trước để trở thành 1 vận động viên bơi chuyên nghiệp. Thật vậy, Maarten đã là 1 nhà vô địch ở tuổi 19.

Nhưng lời hứa của anh bị cắt ngắn khi anh bị chẩn đoán mắc ung thư máu và chỉ có 30% cơ hội sống.

Đáng chú ý, sau nhiều năm hóa trị và cấy ghép tế bào gốc, các bác sĩ tuyên bố anh đã khỏi bệnh ung thư. Thậm chí ấn tượng hơn, Maarten quay lại với bơi lội và với nỗ lực to lớn, đã thi đấu tốt hơn trước. Cuối cùng anh giành 1 huy chương vàng Olympics 2008.

Người Hà Lan gọi anh là người hùng dân tộc. Tuy nhiên, chiến thắng của Maarten chỉ chịu trách nhiệm 1 phần cho địa vị này. Anh biết mình được gọi là người hùng cũng vì anh là người sống sót khỏi bệnh ung thư. Mọi người gọi anh là "người truyền cảm hứng" và 1 "tấm gương" trong số rất nhiều lời khen ngợi khác. Điều này làm Maarten yêu cầu 1 phóng viên London Telegraph dừng việc so sánh anh với Lance Armstrong.

Armstrong đã dùng doping. Armstrong đã nói dối. Nhưng nhiều người trong chúng ta không tức giận về điều này. Tại sao như vậy?

1 lý do có thể là địa vị của anh í như là 1 người sống sót khỏi bệnh ung thư. Năm 1996, sau nhiều năm đạp xe chuyên nghiệp, anh bị chẩn đoán mắc ung thư tinh hoàn đã di căn đến phổi và não. Nhưng sau phẫu thuật (bao gồm 1 ca phẫu thuật não) và hoá trị, anh hồi phục và lại tham gia vào cuộc đạp xe chuyên nghiệp thế giới năm 1998 và chiến thắng Tour de France rất nhiều lần.

Khi những người sống sót trải qua những sự hồi phục đáng kinh ngạc, chúng ta thường nhanh chóng gọi họ là "những người truyền cảm hứng." Và không chỉ theo 1 cách "thật-ngạc nhiên-là-bạn-còn sống". Nhiều người trong chúng ta nhanh chóng giả định rằng họ cũng gây kinh ngạc và truyền cảm hứng ở nhiều mặt khác.

Tóm lại, chúng ta giả định rằng họ cũng phải là những người tốt. Các nhà tâm lý có 1 thuật ngữ cho điều này - hiệu ứng hào quang - và nó lần đầu tiên được chứng minh bởi nhà nghiên cứu Edward Thorndike (1920).

Hiệu ứng hào quang là 1 kiểu thành kiến nhận thức mà ở đó sự đánh giá của chúng ta về tính cách của 1 người nào đó bị ảnh hưởng quá mức bởi ấn tượng toàn thể của chúng ta về anh/ cô í. Hầu hết các nghiên cứu về hiện tượng liên quan đến ngoại hình cơ thể đã cho thấy hiệu ứng hào quang thực sự quan trọng. Ví dụ, 1 số nghiên cứu cho thấy các bồi thẩm viên có nhiều khả năng tuyên án khoan dung nhiều hơn đối với những người quyến rũ hơn những người ít quyến rũ. Vì những người xinh đẹp hoặc đẹp trai, nếu chúng ta không cẩn thận, chúng ta có thể giả định rằng họ cũng là người tốt.

Chúng ta có vẻ đang làm điều tương tự đối với những người sống sót. Vì câu chuyện sống sót của 1 ai đó gây cảm hứng, chúng ta nhanh chóng đi đến kết luận mà không có lý do xác đáng rằng anh hoặc cô í, cũng phải gây cảm hứng ở những mặt khác. Chúng ta có xu hướng trao cho những người sống sót địa vị lớn hơn, ngay cả khi chúng ta không có bằng chứng thực sự họ xứng đáng với điều đó.

Điều quan trọng cần lưu ý rằng điều này thường không phải là 1 trải nghiệm thú vị đối với nhiều người sống sót. Ngược lại, nó có thể gây áp lực khủng khiếp lên họ vào thời điểm họ có thể cố gắng quay lại cuộc sống bình thường. Maarten được gọi là người truyền cảm hứng vì sống sót khỏi bệnh ung thư. Bệnh ung thư là 1 điều gì đó đã xảy đến với anh, và anh đã làm những điều hầu hết mọi người sẽ làm: chiến đấu giành lại cuộc sống của mình. Khi Thủ tướng Hà Lan gọi anh là 1 người hùng không chỉ vì 1 chiến thắng mà còn sống sót khỏi bệnh ung thư, Maarten biết mình đang có nguy cơ rơi vào 1 cái bẫy. Anh vẫn là con người giống như trước khi bị ung thư. Còn sống sót không làm anh trở thành siêu nhân hoăc hoàn hảo theo bất kỳ cách nào, ngay cả nếu những người khác nghĩ như vậy.

Ngược lại, Armstrong đã chấp nhận hình tượng người hùng này. Chúng ta không phủ nhận rằng anh í đã làm được 1 số việc tốt với danh tiếng của mình, bao gồm việc quyên góp được hàng trăm triệu đô cho nghiên cứu ung thư. Nhưng mọi người bị cám dỗ giả định rằng anh í phải là 1 thiên thần. Và khi chúng ta biết sự thật về việc anh dùng doping, chúng ta có thể thấy sự nguy hiểm trong lối suy nghĩ như vậy, chỉ vì anh còn sống thì anh là người đặc biệt về mọi mặt. Armstrong là con người và có những khuyết điểm.

Đối với Maarten, "Tôi nhận thấy trở thành 1 người hùng không phải là 1 điều tốt để hoàn thành 1 việc nào đó." "Khi mọi người nói rằng bạn quá tốt, bạn không thể tiến bộ." Vì vậy ngay sau khi chiến thắng huy chương vàng Olympic, anh rời bỏ bơi lội chuyên nghiệp và làm điều gì đó khác cũng gây ấn tượng giống như đánh bại ung thư. Anh đã từ bỏ sự nổi tiếng để trở thành 1 người quản lý thành công tại Unilever, công ty thực phẩm lớn của châu Âu.



Nguồn: PsychologyToday

 

Bình luận bằng Facebook

Similar threads
Thread starter Tiêu đề Diễn đàn Trả lời Date
M Thói quen đọc sách là khởi đầu thành công: Tri thức là gốc rễ tạo nên sự khác biệt giữa người thành công và số đông còn lại Quà Tặng Cuộc Sống 0
Tom [Cuộc Sống] Birbal và 300 đồng vàng: Câu chuyện thức tỉnh chúng ta về cách chi tiêu Quà Tặng Cuộc Sống 0
M [Cuộc Sống] Câu chuyện đứa trẻ, chiếc kẹo sôcôla và bài học ý nghĩa về lòng tham Quà Tặng Cuộc Sống 0
Vrain [Cuộc Sống] Cho và Nhận Quà Tặng Cuộc Sống 0
T [Tình Yêu] Tình yêu, giàu sang và sự thành công Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Chữa lành tâm trí thông qua sự yên lặng và cô độc Quà Tặng Cuộc Sống 2
H [Cuộc Sống] Loại Cảm Xúc làm Nới Rộng Thời Gian Và Tăng Hạnh Phúc Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Những kẻ troll trên mạng là những người tự yêu bản thân, thái nhân cách và ác dâm Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Cách để theo sát và hoàn thành các mục tiêu của năm mới Quà Tặng Cuộc Sống 2
H [Cuộc Sống] Một cái ôm giúp chống lại sự ốm đau, stress và trầm cảm nhiều như thế nào Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Vitamin D ngăn chứng trầm cảm theo mùa và thúc đẩy sức khoẻ tinh thần tốt Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Đừng lãng phí 2 giờ đồng hồ giá trị và có năng suất nhất của bạn trong ngày Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Hẹn hò và tình yêu: Vấn đề với sự tử tế Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Con người chọn sốc điện hơn là ngồi yên trong 15 phút và suy nghĩ Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Điều đàn ông và phụ nữ thấy quyến rũ có thể làm bạn ngạc nhiên Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Lòng biết ơn giúp bạn tăng khả năng kiểm soát bản thân và chống lại cám dỗ. Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tha thứ và bỏ qua Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao sống chậm dẫn đến hạnh phúc và thành công Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sự tiến hóa không ban thưởng cho những người ích kỷ và xấu tính Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] 3 phút chơi game Tetris làm giảm cơn thèm rượu, thuốc lá và thức ăn Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tuổi tác và hạnh phúc Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Xác định và tìm thấy một người tình quyến rũ và tương hợp Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Thiếu tiền có thể làm giảm sức mạnh ý chí và trí tuệ của bạn Quà Tặng Cuộc Sống 0
vhngocmai Tình bạn và tình yêu Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Nỗi đau, bệnh tật và tính tự yêu bản thân Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Ảnh hưởng của sự khinh thường và thương xót lên nhà lãnh đạo Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sự bừa bộn và thói quen tích trữ đồ đạc ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn như thế nào Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sự vô cảm, bất lực và động cơ Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Chữa lành sự phân chia có hại giữa cái tôi thực tế và cái tôi lý tưởng Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sức mạnh của hy vọng và nhận ra khi nào hết hy vọng Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Dừng mơ mộng và bắt đầu hành động Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Con vật nuôi ảnh hưởng đến tâm trạng và tính cách bạn như thế nào Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Những đứa trẻ hay than vãn và sự ngụy biện tự nhiên Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Những kỹ thuật gây ảnh hưởng và cách kháng cự lại nó. Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao con người suy nghĩ, và tại sao họ không Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Niềm tin và đương đầu Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Những điều hoang đường và những sự thật bất ngờ về tâm trí Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Yêu và ghét Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] 3 điểm khác biệt giữa người hướng ngoại và hướng nội Quà Tặng Cuộc Sống 2
H [Cuộc Sống] Than phiền và đổ lỗi Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao phụ nữ ghét và sợ những phụ nữ sexy? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] 5 loại tội lỗi và làm thế nào để đương đầu với chúng Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Mối quan hệ giữa khuôn mặt và tính cách  Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sự khác biệt giữa 'dễ dàng' và 'khó khăn' Quà Tặng Cuộc Sống 0
benny [Cuộc Sống] Cô gái và ngôi sao Quà Tặng Cuộc Sống 6
H [Cuộc Sống] Mối liên hệ giữa chữ viết tay và tính cách chỉ là sự ảo tưởng Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Sự thật và hạnh phúc : cái nào quan trọng hơn ? Quà Tặng Cuộc Sống 1
ihope [Cuộc Sống] Thay đổi và Trưởng thành Quà Tặng Cuộc Sống 3
benny [Gia Đình] Nhà quản trị và lòng biết ơn Quà Tặng Cuộc Sống 3
benny [Cuộc Sống] Cầu thủ và khán giả Quà Tặng Cuộc Sống 0

Similar threads

Similar threads

Similar threads

Top