Tham khảo
I Want What Is Best for You, But What Is Easy for Me
We make different selections for other people than for ourselves.
Published on February 13, 2013 by Art Markman, Ph.D. in Ulterior Motives
2 nhân tố ảnh hưởng rất nhiều đến những lựa chọn của chúng ta: sự đáng khao khát và tính khả thi. Sự đáng khao khát là chúng ta muốn 1 lựa chọn nào đó nhiều như thế nào. Tính khả thi phản ánh đạt được lựa chọn đó dễ dàng như thế nào hoặc khả năng thành công của chúng ta.
1 bài báo thú vị của Jingyi Lu, Xiaofei Xie, và Jingzhe Xu trên tờ "issue of Personality and Social Psychology Bulletin" (tháng 2/2013) đã khám phá chúng ta trao đổi giữa 2 việc đó như thế nào. Họ cho rằng con người chú ý nhiều hơn đến những thông tin về tính khả thi khi đưa ra 1 lựa chọn cho bản thân họ hơn là khi đưa ra 1 lựa chọn cho 1 ai khác.
1 quan sát đến từ nghiên cứu của Yaacov Trope và Nira Liberman rằng chúng ta có xu hướng nghĩ về mọi việc cụ thể hơn khi chúng gần chúng ta hơn về mặt tâm lý hơn là khi chúng xa cách về mặt tâm lý. Trong trường hợp của những quyết định, đưa ra 1 lựa chọn cho bản thân đặt bạn gần hơn về mặt tâm lý với sự lựa chọn đó hơn là khi đưa ra 1 lựa chọn cho 1 người khác. Khi bạn suy nghĩ cụ thể về 1 lựa chọn, nhìn chung bạn tập trung vào tình huống cụ thể mà bạn đang ở trong đó. Vì vậy, bạn quan tâm đến việc liệu sự lựa chọn đó có khả thi. Khi bạn suy nghĩ trừu tượng về 1 lựa chọn, bạn tập trung vào những việc chung chung nhiều hơn, ví dụ như sự lựa chọn đó có đáng khao khát không.
Để kiểm tra điều này, các nhà nghiên cứu đã thực hiện nhiều nghiên cứu. Trong 1 thực nghiệm, các sinh viên đại học có thể chọn mua những coupon của các nhà hàng. 1 số người tham gia chọn những nhà hàng cho bản thân họ, trong khi những người khác được yêu cầu đánh giá xem 1 sinh viên nào đó sẽ sẵn sàng trả bao nhiêu tiền cho những coupon đó. 1 nhà hàng được mô tả là có thức ăn ngon và rất nổi tiếng, nhưng ở xa và thường đông khách do đó phải đợi. Nhà hàng khác có thức ăn kha khá nhưng ở gần và không phải đợi lâu. Khi lựa chọn cho bản thân, mọi người sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho nhà hàng gần hơn là nhà hàng với đồ ăn ngon. Khi lựa chọn cho 1 người khác, họ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho nhà hàng có đồ ăn ngon hơn là nhà hàng gần.
1 nghiên cứu thứ 2 kiểm tra loại thông tin mọi người tìm kiếm khi đưa ra những lựa chọn. Trong thực nghiệm này, các tài liệu là những bản mô tả về các khoá học. Mọi người được yêu cầu chọn 1 khoá học hoặc là cho bản thân họ hoặc cho 1 sinh viên khác. Mỗi lựa chọn được mô tả bởi 10 đặc điểm. 5 trong số 10 đặc điểm liên quan đến 1 khoá học là đáng khao khát như thế nào (như nó thú vị ra sao). 5 đặc điểm khác liên quan đến tính dễ dàng để hoàn thành khoá học thành công (như tỷ lệ đỗ và độ khó của những bài tập). Mọi người phải chọn 5 đặc điểm nào họ muốn xem. Những người tham gia chọn lựa cho bản thân có nhiều khả năng chọn thông tin về tính dễ dàng của khoá học hơn những người chọn cho 1 sinh viên khác.
Nghiên cứu thứ 3 yêu cầu mọi người đưa ra những lựa chọn và sau đó hỏi họ đã nhớ được những gì về những lựa chọn. Những người chọn cho 1 người khác nhớ nhiều hơn về tính đáng khao khát của những lựa chọn hơn những người lựa chọn cho bản thân họ.
Như vậy, chúng ta có những lựa chọn khác nhau phụ thuộc vào liệu chúng ta đang đưa ra 1 quyết định cho bản thân mình hay cho 1 ai khác. Khi chúng ta chọn lựa cho bản thân, chúng ta gần hơn về mặt tâm lý với sự quyết định hơn là khi chúng ta chọn cho 1 người khác. Kết quả là, khi chọn cho bản thân, chúng ta tập trung vào thông tin liên quan đến sự dễ dàng của những lựa chọn, nhưng khi chọn cho người khác, chúng ta tập trung vào tính đáng khao khát của những lựa chọn.
Nguồn: PsychologyToday
I Want What Is Best for You, But What Is Easy for Me
We make different selections for other people than for ourselves.
Published on February 13, 2013 by Art Markman, Ph.D. in Ulterior Motives
2 nhân tố ảnh hưởng rất nhiều đến những lựa chọn của chúng ta: sự đáng khao khát và tính khả thi. Sự đáng khao khát là chúng ta muốn 1 lựa chọn nào đó nhiều như thế nào. Tính khả thi phản ánh đạt được lựa chọn đó dễ dàng như thế nào hoặc khả năng thành công của chúng ta.
1 bài báo thú vị của Jingyi Lu, Xiaofei Xie, và Jingzhe Xu trên tờ "issue of Personality and Social Psychology Bulletin" (tháng 2/2013) đã khám phá chúng ta trao đổi giữa 2 việc đó như thế nào. Họ cho rằng con người chú ý nhiều hơn đến những thông tin về tính khả thi khi đưa ra 1 lựa chọn cho bản thân họ hơn là khi đưa ra 1 lựa chọn cho 1 ai khác.
1 quan sát đến từ nghiên cứu của Yaacov Trope và Nira Liberman rằng chúng ta có xu hướng nghĩ về mọi việc cụ thể hơn khi chúng gần chúng ta hơn về mặt tâm lý hơn là khi chúng xa cách về mặt tâm lý. Trong trường hợp của những quyết định, đưa ra 1 lựa chọn cho bản thân đặt bạn gần hơn về mặt tâm lý với sự lựa chọn đó hơn là khi đưa ra 1 lựa chọn cho 1 người khác. Khi bạn suy nghĩ cụ thể về 1 lựa chọn, nhìn chung bạn tập trung vào tình huống cụ thể mà bạn đang ở trong đó. Vì vậy, bạn quan tâm đến việc liệu sự lựa chọn đó có khả thi. Khi bạn suy nghĩ trừu tượng về 1 lựa chọn, bạn tập trung vào những việc chung chung nhiều hơn, ví dụ như sự lựa chọn đó có đáng khao khát không.
Để kiểm tra điều này, các nhà nghiên cứu đã thực hiện nhiều nghiên cứu. Trong 1 thực nghiệm, các sinh viên đại học có thể chọn mua những coupon của các nhà hàng. 1 số người tham gia chọn những nhà hàng cho bản thân họ, trong khi những người khác được yêu cầu đánh giá xem 1 sinh viên nào đó sẽ sẵn sàng trả bao nhiêu tiền cho những coupon đó. 1 nhà hàng được mô tả là có thức ăn ngon và rất nổi tiếng, nhưng ở xa và thường đông khách do đó phải đợi. Nhà hàng khác có thức ăn kha khá nhưng ở gần và không phải đợi lâu. Khi lựa chọn cho bản thân, mọi người sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho nhà hàng gần hơn là nhà hàng với đồ ăn ngon. Khi lựa chọn cho 1 người khác, họ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho nhà hàng có đồ ăn ngon hơn là nhà hàng gần.
1 nghiên cứu thứ 2 kiểm tra loại thông tin mọi người tìm kiếm khi đưa ra những lựa chọn. Trong thực nghiệm này, các tài liệu là những bản mô tả về các khoá học. Mọi người được yêu cầu chọn 1 khoá học hoặc là cho bản thân họ hoặc cho 1 sinh viên khác. Mỗi lựa chọn được mô tả bởi 10 đặc điểm. 5 trong số 10 đặc điểm liên quan đến 1 khoá học là đáng khao khát như thế nào (như nó thú vị ra sao). 5 đặc điểm khác liên quan đến tính dễ dàng để hoàn thành khoá học thành công (như tỷ lệ đỗ và độ khó của những bài tập). Mọi người phải chọn 5 đặc điểm nào họ muốn xem. Những người tham gia chọn lựa cho bản thân có nhiều khả năng chọn thông tin về tính dễ dàng của khoá học hơn những người chọn cho 1 sinh viên khác.
Nghiên cứu thứ 3 yêu cầu mọi người đưa ra những lựa chọn và sau đó hỏi họ đã nhớ được những gì về những lựa chọn. Những người chọn cho 1 người khác nhớ nhiều hơn về tính đáng khao khát của những lựa chọn hơn những người lựa chọn cho bản thân họ.
Như vậy, chúng ta có những lựa chọn khác nhau phụ thuộc vào liệu chúng ta đang đưa ra 1 quyết định cho bản thân mình hay cho 1 ai khác. Khi chúng ta chọn lựa cho bản thân, chúng ta gần hơn về mặt tâm lý với sự quyết định hơn là khi chúng ta chọn cho 1 người khác. Kết quả là, khi chọn cho bản thân, chúng ta tập trung vào thông tin liên quan đến sự dễ dàng của những lựa chọn, nhưng khi chọn cho người khác, chúng ta tập trung vào tính đáng khao khát của những lựa chọn.
Nguồn: PsychologyToday
