Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
Hôm qua xem một bộ phim tài liệu trên Netflix, nghe câu này và nhớ luôn tới giờ, “What a great day to be alive - Thật là một ngày tuyệt vời để còn sống trên cõi đời này”.
Câu nói đến từ một nhân vật trong phim, ngữ cảnh khi nói câu này là anh đã bị chẩn đoán ung thư, và bác sỹ yêu cầu nằm yên ở nhà, chuẩn bị để phẫu thuật. Tuy nhiên, anh là một người đam mê leo núi, và đã chuẩn bị cho chuyến đi đến Antartica - Nam Cực từ rất lâu, và chuyến đi này anh đã rất mong chờ trong cuộc đời mình, nên xin gác lại việc phẫu thuật để được đi. Đi rồi, dù phẫu thuật có hay không thành công, thì anh cũng đã hoàn thành tâm nguyện cuộc đời mình. Vậy là, anh đi, và trên hành trình leo núi và chinh phục Nam Cực lạnh giá, anh đã nói câu này, “What a great day to be alive - Thật là một ngày tuyệt vời để còn sống trên cõi đời này”.
Có bao nhiêu người trong chúng ta còn sống, còn khoẻ mạnh, còn có rất nhiều dù có mất rất nhiều đi chăng nữa, thật sự tận hưởng một ngày tuyệt vời để sống? Dù chỉ là ân huệ được sống, còn sống, và còn khoẻ mạnh thôi đã là một ân huệ rất lớn mà vũ trụ đã ban cho. Và nếu thế, có khi nào ta thức dậy, mở mắt ra, và biết ơn rằng mình còn sống hay chưa? Hay con người trước giờ vẫn take it for granted - coi thường một ân huệ mà ta cho là hiển nhiên đó. Cho đến khi…
Cho đến khi ta không còn khoẻ, cho đến khi ta mắc bệnh, đặc biệt là những căn bệnh quái ác của thế kỷ, cho đến khi ta bị tước đi điều hiển nhiên mà ta vẫn coi thường. Mình mất vài người bạn thân do Covid, và cho đến giờ vẫn không tin họ đã ra đi, vì mình đã quen sự hiển nhiên có họ trong đời. Có lẽ, canh trà sẽ đầy đặn hơn, thời gian dành cho nhau sẽ nhiều hơn, gặp nhau sẽ chủ động và thường xuyên hơn nếu biết điều hiển nhiên rồi sẽ không còn nữa. Thật là một ngày tuyệt vời để còn sống trên cõi đời này, một câu nói cực kỳ bình dị, đời thường, nhưng đầy sức mạnh và sự thấu hiểu về tính hữu hạn của cuộc đời này. Và rồi, ai trong chúng ta cũng sẽ đến đó, cũng sẽ có lúc phải đối diện với những vấn đề về sức khoẻ, đối diện với sự bất lực, đối diện với sự thật là ngay cả bản thân mình cũng không kiểm soát được hơi thở của chính bản thân mình. Khi đọc những dòng này, có thể có người đang ở trong tình trạng đó, cũng có người đang vô cùng khoẻ mạnh và chưa bao giờ nghĩ về điểu đó, nhưng….
Nhưng trần thế vô thường, và nguyên lý đó chẳng chừa một ai, không một ai, dù bạn là ai và có điều kiện đến cỡ nào. Cho nên, vũ trụ vốn công bằng đấy chứ. Hoặc là bạn tận hưởng cuộc đời này, và thức dậy mỗi ngày biết ơn vì mình còn một ngày tuyệt vời để sống. Hoặc là bạn thức dậy với tất cả những cảm xúc tiêu cực nhất, mệt mỏi và khó khăn nhất. Dù bạn chọn thức dậy thế nào, thì một ngày vẫn trôi qua, là một ngày giống nhau cho tất cả cư dân trên thế giới, nhưng nó có thể tuyệt vời với người này, nghiệt ngã với người kia, chán chường với người nọ, tất cả tuỳ thuộc vào tinh thần, tâm thế và lựa chọn của bạn. Tinh thần mình sao thì ngày nó sẽ mở ra như thế. Chứ còn bản thân ngày đó, vẫn là mặt trời thật rực rỡ, vẫn là mưa xuân thật nhí nhảnh, vẫn là vài nụ mai đào chực chờ hé nở đón xuân thôi. Ngoài kia, hoàn cảnh giống nhau. Trong này, tâm cảnh rất khác nhau. Cho nên mới có người vui kẻ buồn, người hít thở sâu nhẹ nhàng, kẻ cuống cuồng tất bật. Ai trong chúng ta cũng có quá nhiều việc để lo, rất nhiều việc phải làm, vô cùng nhiều thứ phải hoàn thành. Cho nên, nếu luận về chuyện cuống cuồng, thì lẽ ra ai cũng phải cuống cuồng, không chừa một ai trên đời này cả. Thế nhưng có người sẽ tham lam muốn hết, làm hết, được hết, và cũng mang vác hết vào người. Có người biết rõ sứ mệnh của mình, nên chỉ chọn làm những việc liên quan, và nhờ vậy mà tập trung hơn, quyết liệt hơn nhưng cũng thong dong hơn.
Nếu so mình với anh chàng bị ung thư kia, vậy mà vẫn có thể thốt ra câu, “What a great day to be alive”, thì mình đang tâm thế ra sao? Những nỗi niềm mà bạn đang mang vác liệu có nặng bằng tâm trạng của một người biết mình sẽ không còn nhiều thời gian trên cõi đời này nữa? Liệu bạn có sắp xếp lại cuộc sống, buông bớt những phiền toái, bỏ bớt những tham si? Liệu bạn có làm tất cả những gì cần làm để cuộc đời trở nên nhẹ nhàng hơn, cân bằng hơn, tận hưởng hơn, thương yêu hơn, vui vẻ và hạnh phúc hơn? Liệu bạn có thời gian cho hạnh phúc? Liệu bạn có năng lượng cho niềm vui? Liệu bạn có sự hiện diện cho những ai quan trọng trong đời? Liệu bạn có dành thời gian cho những điều mình thật sự muốn nhưng chưa bao giờ hết bận rộn để thực hiện? Liệu bạn có chậm lại, mỉm cười, ngắm cành hoa dại ven đường, và thấy vũ trụ này sao diệu kỳ đến vậy? Liệu bạn có bớt khắt khe hơn với người bên cạnh, mở lòng hơn với người xung quanh, hào phóng hơn với người xa lạ, bớt hoài nghi những người đang cộng tác, bớt sân si hơn với những đứa vô minh, bao dung hơn với chính cuộc đời này? Liệu bạn có cảm nhận được rằng hôm nay là một ngày tuyệt vời khi mình còn sống trên trần gian và cõi tạm? Liệu mình có nên xem lại, sắp xếp lại, gác lại, chọn lựa lại những điều quan trọng lúc này? Liệu những thứ mình vẫn ngỡ là quan trọng có quan trọng đến thế không? Có khi nào, thứ mình vẫn lao đầu vào nó chỉ là mong muốn của người khác, của thế giới bên ngoài, của những khung định nghĩa mà người ta áp lên mình, nhưng chưa bao giờ là thứ bản thân mình mong muốn?
Ai trong chúng ta ai cũng có một cái list dài những thứ mình muốn làm, những thành tích cần đạt được, những mục tiêu tài chính, danh tiếng, sự nghiệp, gia đình cần hoàn thành. Ai trong chúng ta cũng có rất nhiều những vướng bận với cuộc đời, từ nhà ra ngõ, từ chuyện riêng tư đến chuyện tổ chức, tập thể, từ tai bay vạ gió đến những thứ tự nguyện mang vác vào người. Ai cũng vậy, không chỉ một mình bạn, không chỉ riêng gì bạn. Đời mà, cũng công bằng lắm, chẳng chừa một ai, to thuyền lớn sóng, rất là cá nhân hoá chứ cũng không đánh đồng thử thách mọi người như nhau. Đừng so đo và cho rằng đời bất công với mình, hẹp hòi với ta, một nhà với họ. Đời này, ai cũng cố show ra cái họ được, họ may, họ có. Mấy ai dám show ra cái họ xấu, họ thua, họ mất bao giờ? Tốt khoe xấu che mà.
Cho nên ba thứ hào quang lung linh mà mình nhìn thấy bằng mắt thường và trên cõi mạng đều là hàng ảo đó thôi. Thấy vậy không phải vậy. Đằng sau tất cả những sự khoe khoang, hoành tráng, bóng bẩy đó là những góc tối hết hồn và nghiệt ngã đấy bạn ơi. Đừng nghĩ ngày tuyệt vời chỉ thuộc về họ mà chẳng bao giờ có thể thuộc về ta. Ngày tuyệt vời có thể đơn giản chỉ là ngày ta còn sống. Mà bạn còn sống không? Hay chỉ tồn tại trên cuộc đời này như một chiếc xác chết không hồn? Mà bạn có muốn sống không? Có muốn tận hưởng một ngày tuyệt vời không? Tất cả đơn giản chỉ bắt đầu bằng tâm thế “What a great day to be alive - Thật là một ngày tuyệt vời để còn sống trên cõi đời này”.
Nguyễn Phi Vân