[Cuộc Sống] Tại sao chúng ta chịu thua trước những cám dỗ khi chúng ta mệt mỏi

Hong nga

Thanh viên kỳ cựu
Tham khảo sách "The (honest) truth about dishonesty" - Dan Ariely


Mối quan hệ bí ẩn giữa sự kiệt sức và tiêu thụ thức ăn có hại, lý do tại sao nhiều người ăn kiêng ăn nhiều khi bị stress, những người bắt đầu hút thuốc trở lại sau 1 cuộc khủng hoảng. Chìa khoá cho bí ẩn này có liên quan đến sự vật lộn giữa sự thôi thúc (hoặc cảm xúc) và lý trí (suy nghĩ). Đây không phải là 1 quan điểm mới, nhiều sách xuyên suốt lịch sử đã nói về những xung đột giữa sự khao khát, thèm muốn và lý trí.

Trong 1 nghiên cứu thú vị về sự căng thẳng giữa lý trí và khao khát, Baba Shiv (giá sư đại học Stanford) và Sasha Fedorikhin (giáo sư đại học Indiana) kiểm tra quan điểm cho rằng con người rơi vào cám dỗ thường xuyên hơn khi phần não chịu trách nhiệm cho suy nghĩ cân nhắc đang bận rộn. Để làm giảm khả năng suy nghĩ hiệu quả của những người tham gia, Baba và Sasha không tháo bỏ những phần não trong não họ (như các nhà nghiên cứu động vật đôi lúc làm) hoặc sử dụng những xung từ tính để làm gián đoạn suy nghĩ (dù có những máy có thể làm điều đó). Thay vào đó, họ quyết định bắt những người tham gia phải nỗ lực suy nghĩ bằng cách gây ra gánh nặng nhận thức (cognitive load).

Họ muốn biết liệu có quá nhiều thứ trong tâm trí 1 người sẽ làm người đó ít không gian nhận thức hơn để kháng cự cám dỗ và làm người đó có nhiều khả năng không chống nổi nó.

Họ phân những người tham gia thành 2 nhóm và yêu cầu những thành viên của 1 nhóm nhớ 1 số có 2 chữ số (như 35) và những thành viên của nhóm 2 nhớ 1 số có 7 chữ số (như 7581280). Những người tham gia được cho biết để có được phần thường cho việc tham gia nghiên cứu, họ sẽ phải lặp lại chính xác con số cho thực nghiệm viên khác đang đợi họ ở 1 phòng thứ 2 cuối hành lang. Và nếu họ không nhớ được con số thì sẽ không có phần thưởng.

Những người tham gia xếp hàng để tham gia vào thực nghiệm và được cho thấy hoặc 1 số có 2 chữ số hoặc số có 7 chữ số. Sau đó họ ra khỏi phòng thực nghiệm để đến phòng cuối hành lang. Nhưng trên đường đi, 1 xe đẩy chất đầy bánh socola và trái cây vô tình đi qua. 1 thực nghiệm viên khác nói họ trước khi họ đến phòng thứ 2, họ có thể có 1 trong 2 món ăn và họ phải quyết định ngay. Sau đó những người tham gia đi tiếp. Những người chỉ nhớ 1 con số 2 chữ số chọn trái cây thường xuyên hơn những người nhớ số có 7 chữ số.

Với sự căng thẳng tinh thần nhiều hơn, nhóm 7 chữ số ít có khả năng chế ngự được những khao khát bản năng của họ, nhiều người trong số họ kết thúc là chịu thua sự thèm muốn bánh sôcla ngay lập tức.

Thực nghiệm của Baba cho thấy, khi khả năng suy nghĩ lý trí của chúng ta bận rộn thì 'hệ thống thôi thúc' giành nhiều quyền kiểm soát hơn đối với hành vi của chúng ta. Nhưng sự tác động lẫn nhau giữa khả năng để suy nghĩ lý trí của chúng ta và những thèm muốn của chúng ta trở nên phức tạp hơn khi chúng ta nghĩ về khái niệm "ego depletion" (suy yếu cái tôi) của Roy Baumeister.

Để hiểu 'suy yếu cái tôi' hãy tưởng tượng bạn đang cố gắng giảm vài cân. 1 ngày ở nơi làm việc, bạn nhìn thấy bánh phomai vào buổi sáng nhưng bạn cố gắng để là người tốt, do đó bạn làm việc rất chăm để chống cự cám dỗ và chỉ uống cafe. Sau đó bạn thèm pizza cho bữa trưa nhưng bạn bắt bản thân ăn món salad. 1h sau bạn muốn về sớm 1 chút khi sếp đã về nhưng bạn dừng bản thân lại và nói "Không. Tôi buộc phải hoàn thành dự án này." Trong mỗi tình huống đó, bản năng hưởng lạc của bạn xúi giục bạn đến những sự thoả mãn, trong khi sức mạnh ý chí của bạn cố gắng kháng cự lại những thôi thúc đó.

Quan điểm cơ bản đằng sau 'suy yếu cái tôi' là kháng cự cám dỗ tốn nhiều năng lượng và nỗ lực. Hãy nghĩ sức mạnh ý chí của bạn như 1 cơ bắp. Khi chúng ta thấy đùi gà chiên hoặc bánh kem, phản ứng đầu tiên là 1 bản năng "tôi muốn!". Sau đó, khi chúng ta cố gắng chiến thắng sự thèm muốn đó, chúng ta tiêu tốn 1 chút năng lượng. Mỗi 1 quyết định chúng ta đưa ra để tránh cám dỗ tốn 1 số nỗ lực (giống như 1 lần nâng tạ) và chúng ta cạn kiệt sức mạnh ý chí bởi sử dụng liên tục (giống như nâng tạ liên tục). Điều này nghĩa là Sau 1 ngày dài nói "không" với quá nhiều cám dỗ, khả năng kháng cự đối với chúng biến mất, đến 1 mức độ là chúng ta kết thúc bằng 1 cái bánh phomai, khoai tây chiên hoặc (điền vào đây bất cứ thứ gì làm bạn chảy nước miếng).

1 ngày của chúng ta đầy ắp những quyết định cùng vô số những cám dỗ. 'Suy yếu cái tôi' giúp giải thích tại sao buổi tối đặc biệt là thời điểm những nỗ lực kiểm soát bản thân thất bại.

Bây giờ bạn đã biết về những ảnh hưởng của sự suy yếu cái tôi, vậy làm thế nào bạn có thể đương đầu tốt nhất với nhiều cám dỗ trong cuộc sống?

Sau đây là 1 cách tiếp cận của bạn tôi, Dan Silverman (nhà kinh tế, đại học Michigan). Khi đối mặt với cám dỗ, 1 người lý trí đôi lúc cũng nên chịu thua nó. Tại sao? Vì bằng cách đó, người lý trí có thể giữa cho bản thân anh í không trở nên quá suy yếu, vẫn giữ được sức mạnh cho bất kỳ cám dỗ nào trong tương lai.

Thực nghiệm về sự 'suy yếu cái tôi' cho rằng, chúng ta nên nhận ra chúng ta liên tục bị cám dỗ suốt ngày, và khả năng chống lại cám dỗ suy yếu theo thời gian.

Nếu bạn đang muốn giảm cân, bạn nên bỏ tất cả những món ăn gây cám dỗ ra khỏi tủ lạnh. Chúng ta làm điều này vì chúng ta biết rằng tiếp xúc với những cám dỗ đó suốt ngày (mỗi lần mở tủ lạnh) làm nó khó khăn hơn cho chúng ta kháng cự lại nó.

Và chúng ta cũng nên đương đầu với những tình huống đòi hỏi sự kiểm soát bản thân (ví dụ như 1 nhiệm vụ chán ngắt trong công việc ) vào buổi sáng trong ngày trước khi chúng ta quá suy yếu.

Chúng ta không thể tránh khỏi việc tiếp xúc với tất cả những sự đe doạ đối với khả năng tự kiểm soát bản thân. Vậy chúng ta phải làm sao đây? 1 khi chúng ta khó quay mặt đi khi đối mặt với cám dỗ, 1 chiến lược tốt hơn là đi khỏi sự quyến rũ của cám dỗ trước khi chúng ta ở đủ gần với nó. Thực tế là, chúng ta dễ dàng hơn để tránh cám dỗ hơn là cố gắng vượt qua/ chiến thắng nó.



 

maixuanlinh

Thành viên mới
hằng ngày mình cũng rất nỗ lực để kháng cự những cám dỗ nhưng cũng có những lúc mệt mỏi. ko thể vượt qua được. cảm ơn bạn đã chia sẻ. nó rất hữu ích với mình :)
 

bachduong

Thanh viên kỳ cựu
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.

Cứ sống trong môi trường cám dỗ mãi thì sẽ đến một lúc nào đó bị ảnh hưởng. Điều này giải thích tại sao mà những nhà tu hành ngày xưa phải sống xa thế giới trần tục trước khi giác ngộ. Còn một khi đã giác ngộ rồi thì chẳng có gì có thể cám dỗ được họ nữa.
Cảm ơn vì tác giả đã mất công dịch bài rồi post lên cho mọi người đọc.
 

Bình luận bằng Facebook

Similar threads
Thread starter Tiêu đề Diễn đàn Trả lời Date
H [Cuộc Sống] Khoa học có thể giúp chúng ta hiểu tại sao chúng ta yêu thích những siêu anh hùng Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta không thích bỏ dở việc chúng ta đã bắt đầu Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta cần nhiều cái đẹp hơn trong cuộc sống Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta không cảm thấy hạnh phúc hơn trong suốt những ngày lễ? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta phớt lờ lời khuyên tốt Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta giúp 1 người nhưng không giúp nhiều người Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta ăn thịt động vật ? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao chúng ta che giấu nỗi đau cảm xúc Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Thuần hoá con voi ma mút: Tại sao bạn nên dừng quan tâm đến những gì người khác nghĩ Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao anh chị em ruột lại đoạn tuyệt tình thân? Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao một số người trầm cảm ghét bị khuyên rằng "hãy vui lên" Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Yếu tố tình dục rất có giá. Bạn có biết tại sao không? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Tại Sao Những Thói Quen Sử Dụng Điện Thoại Của Người Yêu Có Thể Làm Bạn trầm cảm Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Nếu muốn thoát khỏi quá khứ, bạn cần phải ngừng hỏi “tại sao” Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao bạn nên trân trọng những giây phút bình thường trong cuộc sống Quà Tặng Cuộc Sống 2
H [Cuộc Sống] 5 lí do tại sao nỗi đau tâm lý tồi tệ hơn nỗi đau thể lý Quà Tặng Cuộc Sống 2
H [Cuộc Sống] Tại sao theo đuổi đam mê của bạn không đem lại hạnh phúc Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao người xấu xa trông rất đẹp Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao ở nhà nhiều stress hơn ở nơi làm việc? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao một số người dường như thiếu thấu cảm Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao ở trong một nhóm khiến cho một số người quên mất đạo đức của họ Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao sống chậm dẫn đến hạnh phúc và thành công Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao đàn ông không thích shopping Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] 3 lý do tại sao bạn không nên kết hôn vì tình yêu Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao con người là những nhà truyền bá lối sống của riêng họ. Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Tại sao 1 số phụ nữ muốn những người đàn ông đã kết hôn Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao bạn lo lắng nhiều hơn người khác? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao đàn ông đồng tính cố gắng trở nên giỏi nhất? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Tại sao 1 cặp đôi mâu thuẫn Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao khó tập trung Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người thích nghe nhạc sầu não Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao con người khoe khoang Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao họ làm tổn thương tôi? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người không thể dừng khoe khoang Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người quá thực tế Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người thích đau khổ Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người nhàm chán? Quà Tặng Cuộc Sống 1
H [Cuộc Sống] Tại sao 1 số người quá keo kiệt Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao tâm trí không thích hợp để trả lời câu hỏi Tôi là ai? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao những quan điểm “của tôi” tốt hơn “của bạn”. Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao con người suy nghĩ, và tại sao họ không Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao bạn không thể dừng khao khát Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] Tại sao người ta ở trong mối quan hệ dài hạn với đối tác của họ? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao những người hướng nội không thích điện thoại Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao họ không xin giúp đỡ? Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao con người sẵn sàng để những điều xấu xảy ra Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Tình Yêu] 5 lý do tại sao những mối quan hệ thất bại Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao tất cả ngôi sao nhạc rock chết ở tuổi 27 Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao rất khó để chấp nhận bản thân Quà Tặng Cuộc Sống 0
H [Cuộc Sống] Tại sao phụ nữ ghét và sợ những phụ nữ sexy? Quà Tặng Cuộc Sống 0

Similar threads

Similar threads

Similar threads

Top