Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
Ai trong chúng ta cũng muốn được yêu thương, quan tâm, được là trung tâm của sự chú ý, được ngưỡng mộ và follow vì bản thân tạo ra tầm ảnh hưởng hay tác động đến mọi người xung quanh. Ai trong chúng ta cũng mong được như vậy cả, vì đó là bản chất của con người. Có điều, khi mong muốn này vượt ra khỏi hiện thực, vượt ra ngoài khả năng có thể hiện thực hoá, người ta bắt đầu fake.
Trong đời, tôi đã gặp rất nhiều người trẻ như thế, tỏ ra nguy hiểm, tỏ ra giỏi giang, nội lực, kết nối, không chừa một cơ hội nào để chứng tỏ bản thân, để thu hút sự quan tâm và chú ý của người khác, để được tung hô bằng cách này hay cách khác. Họ cố gắng hết sức để fake bề ngoài, chỉ vì chút mong mỏi khao khát bên trong là được công nhận. Chuyện này thật ra không có gì là lạ, và số lượng các bạn trẻ rơi vào trạng thái này không ít. Vì trọng bề ngoài, nên họ chăm chút cho sự tỏ ra bề ngoài, dù bên trong họ rất chơi vơi. Bề ngoài fake càng nhiều, càng lâu, càng được nhiều người ngưỡng mộ thì bên trong họ càng mệt mỏi, chán nản, coi thường bản thân, càng cảm thấy mình thật tệ và không xứng đáng chút nào. Hai mặt đối lập này càng lớn, càng cách xa thì nội tâm họ càng trở nên nghiệt ngã, phức tạp. Và nếu tình trạng này kéo dài, khi hai mặt giả và thật cứ co kéo đến độ chúng quá đối lập nhau, không chịu nổi sự hiện diện của nhau, thậm chí khinh miệt nhau, thì con người rơi vào khủng hoảng trầm trọng. Họ trở nên sợ hãi, cô độc, hoảng loạn, và hoang tưởng.
Bệnh này, nhẹ có, nặng có, rất nặng có, và là một loại bệnh nan y, nếu không chữa ngay khi nhận ra, nếu cứ để cho nó hoành hành càng lâu thì càng nguy hiểm, vì nó ảnh hưởng nặng về sức khoẻ tinh thần. Do đó, nếu cảm thấy mình có triệu chứng, ít nhiều có bị vướng vào những biểu hiện như trên thì bạn nên dành thời gian tự chữa bệnh cho bản thân, giúp bản thân trở về với trạng thái căn nguyên nhất, là mình nhất, trong trẻo nhất.
Lùi lại để xây dựng nội lực
Phim chưởng hay có đoạn nhập thất để tu luyện, nâng cao cảnh giới của bản thân, thì đối với người bị bệnh fake, họ cần lùi lại, nhập thất để học hỏi và rèn luyện cho nội lực của bản thân là thật chứ không phải chỉ fake. Đây là quá trình quan trọng nhất để chữa bệnh, vì khi hai mặt khác nhau của bạn đang đối lập, chúng sẽ tạo ra mâu thuẫn trong con người bạn. Tuy nhiên, khi mặt fake bên ngoài đã trở thành mặt thật, và bạn có nội lực thật, bạn giỏi thật, bạn có khả năng thật thì cái mặt fake nó tự nhiên biến mất. Tuy nhiên, việc nhập thất tu luyện này mất một khoảng thời gian, cần sự cam kết, và cần sự kiên trì, nhẫn nại. Chỉ cần làm được điều này, biến khỏi giang hồ một thời gian, tốt nhất là thay đổi luôn môi trường, nếu càng là môi trường mới, xa cách với nơi cũ càng tốt, vì nó cho bạn cảm giác của một sự khởi đầu mới, trong trẻo và ít áp lực hơn.
Tôi hay khuyên các bạn trẻ mà mình gặp thực hiện điều này, vì thật ra cách duy nhất để bạn lớn lên, sở hữu năng lực thật là tự mình chủ động đi xây dựng năng lực đó. Không ai khác, và cũng không có thứ gì khác có thể thay thế cái cảm giác mình là kẻ mạo danh, nhìn vậy không phải vậy, tưởng biết hoá ra không biết. Chỉ khi bạn biến fake thành thật, thì mặt fake nó mới mất đi, và bạn mới chấp nhận được bản thân mình. Khó, nhưng là bài thuốc đắng dã tật nhất có sẵn trong dân gian.
Cho bản thân thời gian chuyển tiếp
Khi bạn đã quyết định lùi lại để biến fake thành thật, thì củng đừng quá khắt khe với bản thân. Cái gì cũng cần thời gian, cần quá trình, cần sự ngộ ra và hiệu chỉnh trên từng bước của hành trình. Hãy cho bản thân thời gian đó, và cho phép bản thân từ từ, từng bước một, little by little - từng chút từng chút một, chuyển tiếp sang một hành trình mới. Đời này, không ai siêu anh hùng tới độ bấm nút cái là thành người khác, huống chi bạn đã sống với hai con người khác nhau này quá lâu. Có những thói quen phải gỡ dần dần. Có những cách hành xử quán tính phải sửa dần dần. Có những cảm xúc phải khắc chế dần dần. Đừng vội! Hãy cho mình thời gian và để cho dòng chảy thời gian đó gột rửa quá khứ một cách tự nhiên nhất, bình an nhất, và cho phép con người mới dần hiện ra, ban đầu dù có bỡ ngỡ nhưng rồi sẽ làm quen dần với cuộc sống mới.
Stop cảm xúc tiêu cực với bản thân
Điều tệ hại nhất khi ta fake là ta cảm thấy ghê tởm chuyện đó, và coi thường bản thân. Con người sẽ liên tục tìm cách, tìm từ ngữ, tìm cơ hội để miệt thị bản thân mình. Đó là mặt trái của fake, là khi con người thật bên trong bạn không thể chấp nhận nổi con người giả đối ngoài kia, không thể chấp nhận, và ghét cay ghét đắng. Từ đó, con người hoàn toàn có thể chủ động tìm cách hành hạ bản thân, đối xử tệ với bản thân, tạo ra negative self-talk - đối thoại tiêu cực với bản thân, tự tìm cách làm cho bản thân mình khổ sở. Ngay khi bắt đầu hành trình nhập thất, bạn nên dừng chuyện này lại ngay, tạm bỏ hết cảm xúc vào một chiếc hộp và gói lại kỹ càng, tập trung toàn tâm toàn ý vào hành trình nhập thất. Sau khi đã tái xuất giang hồ, bạn sẽ mở chiếc hộp ra và deal với nó sau. Khi đó, bạn dù sao cũng đã có nội lực, và vì vậy mọi sự tiêu cực cũng theo đó mà từ từ biến mất.
Đây là chuyện không hề dễ, vì bệnh hai mặt là bệnh cực kỳ phức tạp. Tuy nhiên, bệnh gì cũng có cách chữa của nó. Quan trọng là bạn có quyết tâm thoát ra và tìm lại bản thân không. Nếu muốn, thì sẽ luôn có cách.
Nguyễn Phi Vân