Tom
[♣]Thành Viên CLB
Có lẽ khi học tiếng Anh, nhiều người được hướng dẫn rằng với phụ nữ chưa lập gia đình ta gọi là Miss, với phụ nữ có gia đình thì gọi là Mrs, đàn ông gọi chung là Mr. Tuy nhiên, cách dùng danh xưng ở Mỹ không rõ ràng như chúng ta tưởng.
Năm 1901, một tờ báo ở Mỹ đề nghị một từ mới là Ms để thuận tiện trong xưng hô nhưng không được để ý cho đến thập kỷ 60, khi một cô gái trẻ không muốn danh tính của mình gắn với tình trạng hôn nhân lên tiếng ủng hộ dùng từ này. Lời kêu gọi được các phong trào nữ quyền ủng hộ và đến năm 1986 thì tờ báo danh tiếng New York Times thông báo sẽ dùng Ms cùng với Miss và Mrs.
Đồng tình với quan điểm này, tôi luôn nói với sinh viên rằng mình không thích danh xưng Mrs trước tên. Dùng Mrs đi kèm với Họ có ý nghĩa là vợ của một người đàn ông mang họ đó (wife of Mr. last name). Thế nên nếu cần chọn một cách xưng hô thì Ms (phát âm với âm z ở cuối) sẽ phù hợp và an toàn hơn là Miss (phát âm với âm s ở cuối) hay Mrs.
Tiến sĩ Phùng Thùy Linh, tại Đại học Chatham, Mỹ, hôm 8/3. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong trường đại học, cách xưng hô phù hợp hơn cả là dùng danh hiệu học thuật cao nhất để gọi thầy, cô của mình. Chẳng hạn, sinh viên Đại học Chatham, nơi tôi giảng dạy thường gọi tôi kèm theo học vị Doctor (Dr - tiến sĩ), là Dr. Linh Phung hay Dr. Phung, chứ không phải Ms. Phung. Ngoài ra, bạn cũng có thể gọi giáo sư của mình là Professor (giáo sư) đi kèm với Họ. Lưu ý là trong tiếng Anh, những danh xưng này đi với họ hoặc tên đầy đủ chứ không phải với tên riêng.
Tuy nhiên, nhiều giáo sư, đồng nghiệp hay những người bạn gặp thích cảm giác thân thiện nên bạn có thể gọi họ bằng tên riêng mà không có danh hiệu nào. Thường họ sẽ cho bạn biết điều này bằng cách nói: Just call me Linh (cứ gọi tôi là Linh). Sinh viên cũng có người gọi tôi đơn giản là Linh. Tôi cũng thường gọi hiệu trưởng, hiệu phó trong trường bằng tên của họ. Điều này đôi khi bạn cần thời gian mới nhận ra hoặc quen được.
Vì giảng dạy sinh viên quốc tế nên tôi hiểu thay đổi thói quen xưng hô không dễ, nên khi có em gọi tôi là Ms. Linh hay Dr. Linh, tôi cũng thấy ổn vì tôi hiểu gọi Ms nghe có vẻ thân thương hơn. Nhưng nếu dùng Mrs thì tôi và nhiều người không thích.
Có một đợt, tất cả sinh viên trong lớp đều gọi tôi kèm học vị Dr, nhưng không có tên đi kèm. Thực ra, cách gọi này không phù hợp. Tôi thường đùa rằng đừng gọi vậy vì tôi không phải bác sĩ y khoa.
Tóm lại, trong trường hợp cần dùng danh xưng, các bạn có thể theo quy tắc chung sau: Ms./ Mr./ Dr./ Professor + Tên đầy đủ hoặc Họ.
Một số từ chỉ danh xưng có thể được dùng một mình mà không cần tên kèm theo như: Sir, Madam, Professor, Doctor (bác sĩ y khoa), Father (cha xứ trong nhà thờ).
Nếu để ý, các bạn sẽ thấy ngôn ngữ luôn thay đổi nhưng đôi khi sự thay đổi chậm hơn nhận thức xã hội. Ở Mỹ, nhận thức rằng giới tính của ai đó không đơn giản là chỉ nam hay nữ đã có từ lâu, nhưng ngôn từ để gọi thì thay đổi chậm hơn. Gần đây tôi cũng học được rằng từ Mx (phát âm giống mix) có thể được dùng để gọi ai đó không nhận là nam hay nữ, nhưng tôi chưa thấy Mx được sử dụng nhiều xung quanh mình.
Thời gian, thói quen sử dụng, và cả những trào lưu trong xã hội sẽ quyết định một từ mới nào trở nên phổ thông hơn. Chúng ta nên để ý dùng danh xưng cho phù hợp vì nó có thể gắn liền với lịch sử, cảm xúc, và cả bức xúc của nhiều người.
Linh Phùng
Năm 1901, một tờ báo ở Mỹ đề nghị một từ mới là Ms để thuận tiện trong xưng hô nhưng không được để ý cho đến thập kỷ 60, khi một cô gái trẻ không muốn danh tính của mình gắn với tình trạng hôn nhân lên tiếng ủng hộ dùng từ này. Lời kêu gọi được các phong trào nữ quyền ủng hộ và đến năm 1986 thì tờ báo danh tiếng New York Times thông báo sẽ dùng Ms cùng với Miss và Mrs.
Đồng tình với quan điểm này, tôi luôn nói với sinh viên rằng mình không thích danh xưng Mrs trước tên. Dùng Mrs đi kèm với Họ có ý nghĩa là vợ của một người đàn ông mang họ đó (wife of Mr. last name). Thế nên nếu cần chọn một cách xưng hô thì Ms (phát âm với âm z ở cuối) sẽ phù hợp và an toàn hơn là Miss (phát âm với âm s ở cuối) hay Mrs.
Tiến sĩ Phùng Thùy Linh, tại Đại học Chatham, Mỹ, hôm 8/3. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong trường đại học, cách xưng hô phù hợp hơn cả là dùng danh hiệu học thuật cao nhất để gọi thầy, cô của mình. Chẳng hạn, sinh viên Đại học Chatham, nơi tôi giảng dạy thường gọi tôi kèm theo học vị Doctor (Dr - tiến sĩ), là Dr. Linh Phung hay Dr. Phung, chứ không phải Ms. Phung. Ngoài ra, bạn cũng có thể gọi giáo sư của mình là Professor (giáo sư) đi kèm với Họ. Lưu ý là trong tiếng Anh, những danh xưng này đi với họ hoặc tên đầy đủ chứ không phải với tên riêng.
Tuy nhiên, nhiều giáo sư, đồng nghiệp hay những người bạn gặp thích cảm giác thân thiện nên bạn có thể gọi họ bằng tên riêng mà không có danh hiệu nào. Thường họ sẽ cho bạn biết điều này bằng cách nói: Just call me Linh (cứ gọi tôi là Linh). Sinh viên cũng có người gọi tôi đơn giản là Linh. Tôi cũng thường gọi hiệu trưởng, hiệu phó trong trường bằng tên của họ. Điều này đôi khi bạn cần thời gian mới nhận ra hoặc quen được.
Vì giảng dạy sinh viên quốc tế nên tôi hiểu thay đổi thói quen xưng hô không dễ, nên khi có em gọi tôi là Ms. Linh hay Dr. Linh, tôi cũng thấy ổn vì tôi hiểu gọi Ms nghe có vẻ thân thương hơn. Nhưng nếu dùng Mrs thì tôi và nhiều người không thích.
Có một đợt, tất cả sinh viên trong lớp đều gọi tôi kèm học vị Dr, nhưng không có tên đi kèm. Thực ra, cách gọi này không phù hợp. Tôi thường đùa rằng đừng gọi vậy vì tôi không phải bác sĩ y khoa.
Tóm lại, trong trường hợp cần dùng danh xưng, các bạn có thể theo quy tắc chung sau: Ms./ Mr./ Dr./ Professor + Tên đầy đủ hoặc Họ.
Một số từ chỉ danh xưng có thể được dùng một mình mà không cần tên kèm theo như: Sir, Madam, Professor, Doctor (bác sĩ y khoa), Father (cha xứ trong nhà thờ).
Nếu để ý, các bạn sẽ thấy ngôn ngữ luôn thay đổi nhưng đôi khi sự thay đổi chậm hơn nhận thức xã hội. Ở Mỹ, nhận thức rằng giới tính của ai đó không đơn giản là chỉ nam hay nữ đã có từ lâu, nhưng ngôn từ để gọi thì thay đổi chậm hơn. Gần đây tôi cũng học được rằng từ Mx (phát âm giống mix) có thể được dùng để gọi ai đó không nhận là nam hay nữ, nhưng tôi chưa thấy Mx được sử dụng nhiều xung quanh mình.
Thời gian, thói quen sử dụng, và cả những trào lưu trong xã hội sẽ quyết định một từ mới nào trở nên phổ thông hơn. Chúng ta nên để ý dùng danh xưng cho phù hợp vì nó có thể gắn liền với lịch sử, cảm xúc, và cả bức xúc của nhiều người.
Linh Phùng
