Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
Rất nhiều bạn ib kể chuyện cuộc đời mình, hầu như na ná giống nhau, em phụ thuộc vào quan hệ và hoàn cảnh cuộc sống phức tạp với bố mẹ, vợ chồng, gia đình, người thân, hoàn cảnh em đặc biệt thế này thế nọ như kia. Cuộc sống không như ý, em luôn là người chịu thiệt thòi và hy sinh cho người khác. Dần dà, em không còn biết mình là ai, đang làm gì, tại sao phải thế, chán nản với sự nhàm chán xảy ra lặp đi lặp lại hàng ngày. Em không được là mình, không được làm những điều mình mong muốn, không biết thoát ra thế nào hay ở lại làm sao. Rồi tương lai của em sẽ đi về đâu? Liệu em có nên tìm cách thoát ra? Hay em đã không còn khả năng để có thể làm lại đời mình khi rủi ro thấy bại cao hơn là an phận???
Cách hỏi và câu chuyện có thể khác nhau, ngữ cảnh và chi tiết có thể không giống nhau, nhưng cốt chuyện thường na ná như nhau. Ai đó đóng vai chính, bạn đóng vai phụ, bạn hy sinh và phó thác cho người đó, nhưng bạn lo sợ và không cam tâm, hoặc bạn đã quá mệt mỏi và cạn kiệt với lựa chọn của chính mình. Bạn lo lắng, bồn chồn, hoài nghi, tuyệt vọng. Có điều, bạn không biết, không dám, hay không nỡ dứt ra, vì hệ luỵ của nó có khi còn gia đình, con cái, mặt mày với xã hội, người quen. Rồi người ta sẽ nghĩ mình ra sao, phán xét mình thế nào, đánh giá sự thất bại này của mình làm sao, bàn tán về chuyện drama này cho đến khi nào nữa? Có quá nhiều câu hỏi, quá nhiều ẩn số, biến số, rủi ro, bất định. Có quá nhiều điều không an toàn, không rõ ràng, không dễ dàng, không biết bản thân mình có chịu đựng và xử lý nổi hay không. Hay là….
Hay là thôi mình cứ ở đây, cứ chịu đựng cuộc sống thế này, coi như xí xoá cái mạng này, dù biết nó không giống chơi game, mất một mạng thì hết game, không còn vài mạng nữa để mà làm lại. Cân qua nhắc lại, nửa lạng tám cân, dứt không nỡ, ở không xong, làm sao bây giờ, làm sao mới được?
Giờ vầy cho dễ nhe, mình hãy hết sức rõ ràng về từng lựa chọn. Chả có lựa chọn nào nó an toàn, dễ dàng, lợi lạc hơn cả. Được này mất kia là chuyện phải chấp nhận, tính quá bước không qua, tính trước bước không tới âu cũng là chuyện bình thường. Hãy hết sức rõ ràng với bản thân ngay lúc này là, lựa chọn nào cũng không an toàn, lựa chôn nào cũng rủi ro, không có lựa chọn nào là tốt nhất hay hoàn hảo nhất. Đừng phí thời gian đi tìm lựa chọn hoàn hảo nhất. Nó không tồn tại. Và bạn cũng chớ có lăn tăn.
OK, giờ mình lại phải hết sức rõ ràng về sự được mất của từng lựa chọn rồi quyết định thôi, đừng đứng giữa ngã ba dòng mà toan tính nữa. Một là, bạn bỏ ngay và bỏ hết mọi sự vẩn vơ đi. Khi đã lựa chọn phó thác và hy sinh, khôn nhờ dại chịu. Mình thôi không lăn tăn nữa, không đứng đồi này mà ngó cỏ đồi kia. Họ biết điều, sống tử tế, nghĩ cho mình được thì mình cám ơn. Bằmg không thì mình cũng ngậm ngùi, im lặng mà chấp nhận, không bù lu bù loa, play victim - chơi trò nạn nhân để làm gì. Lựa chọn phó thác là của bạn, và nó là một canh bạc, con người thay đổi theo thời gian, con người có những ưu tiên khác nhau trong mỗi giai đoạn. Cho nên, khi bạn đã double down - đặt cược hạnh phúc và cuộc sống của mình cho họ thì, con xí ngầu nó đậu ở chỗ nào thì thân phận mình nó rơi chỗ đó. Chấp nhận, nghĩa là chấp nhận hết, chấp nhận tất tần tật, chấp nhận mọi kết quả, hoàn cảnh, tình huống. Khi nào trận này nó vỡ thì tính thêm, tính lại, tính tiếp. Nhưng ngày nào còn chọn game này thì hãy chơi bằng luật của nó, chơi đúng luật, chớ phàn nàn.
Ngược lại, nếu bạn không cam tâm, không chấp nhận, không hài lòng, thì tự mình hãy xây dựng hành trình của mình, hành động và làm việc cật lực về lựa chọn của mình, đối diện và chịu trách nhiệm với những thăng trầm của chính mình, không ca cẩm, không oán than, không trách cứ. Again, lựa chọn này là của bạn, vui bạn hưởng, rủi ro bạn chịu, khó khăn bạn phải tự mình tìm cách vượt qua. Nếu đã dám dựa vào chính mình, không phó thác đời này cho ai, thì tự mình phải suy nghĩ, lên kế hoạch, học tập và phát triển bản thân để làm cho được, cho tốt, cho thành công. Mọi sự hỗ trợ, giúp đỡ nếu có chỉ là bonus. Đừng cho là ai đó có trách nhiệm nghĩa vụ gì phải lo cho mình. Không ai trên đời này phải chịu bất kỳ trách nhiệm gì với bạn đâu. Đừng lấy đó để biện minh cho sự không dứt khoát, thiếu cam kết, thiếu quyết tâm của bản thân mình. Khi đã dậm chân xuống đất, tay nắm lấy số phận của chính mình thì, bring it on - đời muốn sao tôi xử hết, sao cũng OK, sao cũng có cách, sao cũng sắp xếp tất.
Chỉ có hai lựa chọn đó thôi, game hay không game, tiến hay lùi, phó thác hay chủ động. Đừng cân đong đo đếm nữa. Lựa chọn nào cũng có rủi ro được mất. Mỗi lựa chọn là một hành trình rất khác nhau, phần thưởng cũng khác nhau, nỗi lo cũng khác nhau. Trò nào thì game đó mà thôi, đừng loanh quanh muốn hết thì sẽ có ngày mất hết. Đừng để cho giấc mơ con đè nát cuộc đời con.
Nguyễn Phi Vân