Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
U60, trải đời, rất nhiều thành công sừng sững vì xây dựng, mua bán thành công không biết bao nhiêu công ty, tập đoàn lớn từ Trung Quốc đến Nhật Bản, Israel, Mỹ, Hồng Kông, Singapore, vv, anh ăn mặc giản dị, bước đến ngập ngừng hỏi, “Phải Phi Vân không?”
Câu chuyện cuộc đời từ đó trải ra, từ Đông sang Tây, từ thành công đến thất bại, từ quá khứ xa hoa với hình ảnh trau chuốt bằng hàng hiệu đến câu nói trải lòng, “Giờ tui chỉ ăn chay, sống theo phong cách minimalist - tối giản. Phi biết không 3 năm rồi tui không mua 1 món quần áo nào luôn. Chỉ có hôm qua lần đầu tiên sau 3 năm đi mua cái áo này, vì mua cái áo còn rẻ hơn tiền giặt đồ”, vừa nói vừa cười, một cách rất hồn nhiên. Đúng là con người ta càng trải đời, càng qua nhiều thăng trầm, càng thật sự thành công thì càng trở nên giản dị và chân thành. Cái level này phải lên bờ xuống ruộng nhiều lắm mới ngộ ra được. Người trẻ thì càng thành công càng show off - chứng tỏ, làm màu. Người trải đời càng thành công càng khiêm tốn, đơn giản, down-to-earth - ở dưới đất chớ không bay bay loạn xạ trên đầu người khác.
Thật ra thì, đời người ai cũng có những câu chuyện hay ho như vậy cả. Chỉ là ta có mở lòng ra quan tâm và lắng nghe không….
“Điều gì đã làm anh thay đổi vậy?”
“À là một biến cố”
Biết ngay mà. Đâu có ai tự nhiên mọi thứ suông sẻ mà học được bài học đâu. Nếu mọi con đường chỉ là đi lên thì đâu ai có thời gian dừng lại, nhìn lại bản thân, hiểu ra và tu sửa bản thân. Bao giờ cũng thế, vũ trụ có cách dạy của vũ trụ. Có khi là cho bạn té sóng soài trên sàn nhân gian. Có khi là cho bạn một cú thất bại mà nhiều tháng năm sau vẫn chưa hiểu tại sao lại có thể là như thế. Có khi, là cho bạn nằm bất động trên giường bệnh. Có khi là lấy đi của bạn những điều và những người mà bạn yêu quí nhất. Bài học của vũ trụ là bài học cảnh tỉnh, bài học trực diện, mày chẳng có control - kiểm soát được tất cả mọi thứ trên đời này đâu, đừng có hăng máu quá mà quên làm chuyện có đức con ạ. Và đương nhiên sau bao nhiêu thành công, anh đã bị vũ trụ dạy cho một bài học để đời như thế, để trở thành người giản dị và sống tối giản như hôm nay.
Chuyện của anh, không hề kém cạnh chuyện scandal Bad Blood, vụ án lừa đảo chấn động giới startup, khi những người sáng lập đã lừa dối về kết quả nghiên cứu khoa học mang tính tái định nghĩa lịch sử. Vì ông ngoại mình mất do ung thư, ở độ tuổi triệu phú trẻ và liên tục thành công, anh đầu tư vào một công ty startup với phát minh chữa ung thư từ tế bào của Israel. Sau khi đầu tư, thấy đội ngũ làm việc không theo tiến độ mà mình mong muốn, không với tâm thế quyết liệt mà mình mong muốn, anh quyết định mua lại toàn bộ công ty với giá 23 triệu USD. Chẳng lâu sau, nhờ đưa bạn bè trong ngành y vào công ty mà anh phát hiện ra toàn bộ kết quả nghiên cứu là một vụ scam thế kỷ, y chang như cách công ty Theranos đã lừa hàng loạt nhà đầu tư bằng chiến lược PR quá xuất sắc của mình. 23 triệu USD tiêu tan. Anh phải đóng cửa công ty và mất hết toàn bộ số tiền đầu tư. Đó có lẽ cũng là thời điểm thấp nhất của một con người đã từng quá thành công và thành công liên tục.
Anh kể, đối tác, bạn bè, và ngay cả những người thân nhất trong gia đình cũng mất niềm tin vào anh, cho là anh đã không biết quan tâm đến sự an toàn của họ khi đưa ra một quyết định sai lầm như thế. Nhưng ai hiểu, kinh doanh là có rủi ro, có thất bại, và có cả sự chủ quan và hăng máu về khả năng của bản thân. Lần đầu tiên trong đời, anh phải trải qua một cú sốc thất bại thảm hại đến như vậy, và tệ nhất là chỉ có thể gậm nhấm nó một mình. Khi thành công thì sao không biết. Khi thất bại thì nỗi cô đơn mới chính là người bạn gần gũi và trung thành nhất của một con người.
“Rồi làm sao mà anh vượt qua được cú chạm đáy đó?”
“Tự mình vấp ngã thì chỉ có thể là tự mình đứng lên thôi Phi. Tôi tự dạy mình phải đứng dậy, phải đi tìm cơ hội mới, đi tìm hy vọng mới. Và rất may là, khi ta đứng lên từ những vấp ngã như vậy, thì vũ trụ cũng chẳng bao giờ triệt đường sống của ta đâu.”
“Và bài học anh rút ra cho bản thân sau cuộc đó là gì?”
“Thì đó, trở nên khiêm tốn hơn, giản dị hơn, chân thành hơn. Không phải lúc nào mình cũng may mắn đâu. Tài khoản may mắn có rồi sẽ hết. Đừng chủ quan và hăng máu quá. Tôi cũng học và thay đổi cách mình đầu tư. Làm gì cũng phải properly - làm đàng hoàng, tạo ra giá trị đàng hoàng, có kết quả đàng hoàng chứ không làm kiểu thổi câu chuyện vào, PR cho gớm ghiếc để đẩy giá lên như cái cách mà nhiều người làm đầu tư tài chính đang sử dụng. Phải làm đàng hoàng, và tôi chỉ đồng hành và cùng xây dựng như co-founder với các startup mà thôi. Không phải là đầu tư, mà là đồng sáng lập, cùng đồng cam cộng khổ trên hành trình tạo ra giá trị cùng nhau.”
Mới thấy, làm gì có việc nhẹ lương cao, làm gì có không làm gì cũng ra tiền, làm gì có lãi suất khủng mà không cần tay lấm chân bùn, trừ phi đó là scam - trò lừa đảo. Cuối cùng, làm gì làm, tài khoản may mắn chỉ có số dư nhất định, và sẽ có lúc cạn kiệt. Làm gì làm, cứ phải làm cho đàng hoàng, cho có tâm, bằng sự chân thành và khiêm tốn của một linh hồn nhỏ bé, chẳng là gì trong vũ trụ bao la vô tận.
Nguyễn Phi Vân
