Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
Người thành công không phải vì người ta hơn mình ở tiền bạc, mà những thói quen của người ta lúc nào cũng được xây dựng dựa trên tinh thần hiện thực hoá giấc mơ, hiện thực hoá mong muốn thành công. Nghĩa là người ta muốn, xong rồi người ta work hard - tập trung và làm việc rất chăm chỉ, kiên định, có kỷ luật để hiện thực hoá mong muốn thành công đó. Còn nhiều người, chỉ nghĩ về sự thành công, xong nhìn quanh so đo với người này người kia, đổ thừa mình không có được cơ hội này, nguồn lực kia nên mình không thành công. Trên đời này không có ai không hành động, không cố gắng và chủ động cam kết hết tâm sức của mình vào việc mình làm mà thành công cả. Và cũng vì vậy, xuất phát điểm của rất nhiều người thành công trên thế giới có khi còn kém hơn bạn, nói chi đến bằng bạn.
Cho nên, mình thiệt tình là không nên đổ cho số phận, cho vũ trụ, cho sự kém may mắn hay hoàn cảnh gì ở đây. Có những thứ ta cần phải học, cần rèn luyện, cần tập trung, cần kỷ luật trong thực hiện, cần cố gắng hơn người bình thường một chút là đã có thể xây dựng cho mình tinh thần và tâm thế thành công.
Có nhiều thói quen, kỹ năng, kiến thức mà người muốn thành công cần học, nhưng trong khuôn khổ của bài viết này, tôi sẽ chia sẻ những điều mà bạn nên làm mỗi tối để chuẩn bị cho ngày hôm sau.Tại sao lại như vậy? Không ai thành công mà làm việc theo mood hết. Người thành công người ta có khả năng tổ chức rất cao. Bạn để ý nhé, người càng tổ chức lịch làm việc của mình với lead time - thời gian chuẩn bị càng dài là người càng thành công. Những người chỉ quen làm việc theo sự vụ, nghĩa là tới đâu nhảy chồm chồm, chạy tất tả tới đó thì có bao giờ làm gì mà chỉn chu được, thiếu trước hụt sau, quên này mất kia, vv.
Khả năng tổ chức để bản thân ngày càng hiệu quả, để cùng một khoản thời gian nhưng mình có thể làm được nhiều việc hơn hoặc tập trung làm deep work - những công việc mang tính chất suy nghĩ, tư duy sâu và cho ra kết quả đột phá vượt bậc. Để làm được như vậy, họ rèn luyện những thói quen tạo nên hiệu quả, hiệu suất làm việc ngày càng cao, dẫn đến việc họ sử dụng thời gian hiệu quả hơn người thường rất nhiều, và vì vậy họ làm như chơi, trong khi người khác cày cuốc mà chẳng ra kết quả.
Nhiều người khác nhau sẽ xây dựng thói quen khác nhau theo hoàn cảnh và tình huống. Nhưng đây là những thói quen buổi tối mà tôi học được và luôn ứng dụng.
Phản tư
Chi dù mình có giỏi cỡ nào thì mỗi ngày có ngần ấy việc xảy ra, mình không thể việc nào cũng xử lý tốt nhất, hiệu quả nhất, hợp tình hợp lý nhất được. Cũng có khi mình emo, có khi mình mệt mỏi, có khi mình nổi cơn, có khi đầu óc bị xáo động bởi một việc gì khác đó, hoặc cũng có khi chúng ta bị mislead - dẫn dắt sai bởi dữ liệu, thông tin hay báo cáo chưa chính xác chẳng hạn, vv. Con người mà, làm sao mà lúc nào cũng tỉnh táo và nhìn thấu hết mọi việc trên đời cho được. Cho nên, sẽ có ngày mọi thứ suông sẻ OK hết. Cũng có ngày mình có những phản ứng, lựa chọn hoặc quyết định chưa phù hợp hoặc sai. Nếu cứ để mặc cho mỗi ngày chạy tuồn tuột qua mà không phản tư gì hết thì làm sao mình nhìn thấy được thứ mình chưa làm tốt để cải tiến, để thay đổi, để làm tốt hơn và hiệu quả hơn lần sau?
Cho nên, mỗi tốt mình nên dành thời gian cho bản thân, nghĩ lại những việc đã xảy ra, đã làm trong ngày và tự hỏi mình những câu hỏi sau:
- Hôm nay bạn biết ơn điều gì?
- Đâu là những hành động, lựa chọn, quyết định đã giúp mình tiến gần hơn đến mục tiêu mình đã đề ra?
- Đâu là những thay đổi, những thứ mình cần làm tốt hơn lần sau?
Khi tự hỏi mình mỗi ngày, bạn không những tự nhắc nhở bản thân về mục tiêu, hành trình và điểm đến mà bạn cần tập trung vào, bạn còn tạo cho bản thân thói quen luôn học hỏi, cải tiến, lớn lên từ chính những trải nghiệm cá nhân. Mỗi ngày qua đi là một ngày bạn tốt hơn hôm qua. Cứ như thế, làm sao mà không thành công cho được?
Relax
Não người là một cỗ máy, mà đã là máy thì phải có làm có nghỉ, có lúc chạy hết công suất nhưng phải có lúc phải off để bảo dưỡng. Bằng không, cứ chạy hoài chạy hoài thì đương nhiên sẽ có lúc sập nguồn, rơ máy, mòn răng. Mà đã tới đó rồi thì chắc chắn phải bỏ vào ga ra sửa chữa. Thay vì vậy, mình vừa xài vừa bảo dưỡng tốt để xài hoài không hư có phải hơn không. Ban ngày, mình bật não liên tục để suy nghĩ, xử lý, giải quyết công việc rồi thì buổi tối bạn nên chậm lại, relax, cho máy nghỉ ngơi bảo dưỡng. Vậy, không những bạn bảo dưỡng tốt cho cơ quan quan trọng của cơ thể mà còn giúp cho nó trở nên minh mẫn hơn ngày hôm sau. Khi bạn ép não làm việc quá sức, nó cũng biết mệt chứ. Mà đã mệt mỏi, kiệt sức thì có bao giờ tỉnh táo, minh mẫn được đâu. Thay vào đó càng làm càng sai, càng làm càng rối.
Cho nên, nếu đã ngày làm thì tối cho nó nghỉ ngơi đi nhé. Nếu không làm được gì cho não phục hồi tốt hơn thì ít ra cũng để yên cho nó bật chế độ bảo dưỡng, tự relax và sạc lại năng lượng cho ngày hôm sau.
Tổ chức công việc
Không ai làm việc hiệu quả mà thiếu kỹ năng tổ chức cả. Thiếu tổ chức, bạn tự đưa mình vô thế xử lý sự vụ, chuyện gì tới xử lý chuyện đó, bận rộn lao xao nhưng cuối cùng làm toàn chuyện linh tinh, không tạo tác động hay ảnh hưởng quan trọng gì. Hầu hết những người không có kỹ năng tổ chức họ vận hành như vậy, và cũng chính vì vậy mà họ chẳng bao giờ thành công, loay hoay xớn xác cả đời mãi vẫn không hiểu ra tại sao mình làm tới kiệt sức mà vẫn không hiệu quả.
Cũng có người, học lý thuyết 80/20 thuộc lòng, nói như đúng rồi, nhưng thật ra chẳng bao giờ ứng dụng. Nếu bạn tập trung giải quyết 20% vấn đề chính yếu, quan trọng, nền tảng để tạo ra 80% tác động thì, có khi cuộc đời bạn sẽ thong dong hơn, đỡ lu xu bu hơn, và nhờ vậy mà thành công hơn. Cho nên, có khi mình nên bắt đầu ứng dụng liền thành thói quen hàng ngày, tự hỏi 3 việc quan trọng nhất dù trời mưa hay nắng cũng phải làm cho xong là việc gì, rồi sắp xếp quỹ thời gian và book lịch để làm cho tới, cho xong, không cho phép bất kỳ thứ linh tinh gì trong ngày nó ở đâu xông vào xào xáo đời mình, làm cho mọi lịch trình, ý định, kế hoạch bung bét cả lên, biến mình thành kẻ vô hiệu quả. Cho nên mỗi tối nên tự hỏi tự trả lời, tự sắp xếp tự tập trung, giữ kỷ luật & triển khai theo lịch nhé.
Đọc sách
Đây là thói quen và hobby - sở thích có lợi, giúp bạn unwind - thả lỏng ra để relax nhưng lại giúp bản thân tiếp nhận được những nguồn kiến thức mới. Cũng đừng chỉ chăm chăm đọc sách chuyên môn. Hiểu biết về nhiều lĩnh vực, ngay cả trong các sở thích, kiến thức xã hội, lịch sử, tâm lý, nghệ thuật, vv đều tạo ra những điểm kết nối mới giữa các neuron thần kinh, giúp bạn trở nên sáng tạo hơn, mở rộng tầm nhìn và cách tiếp cận.
Chỉ cần thành thói quen thôi, còn đọc bao nhiêu cũng được. Đọc tới đâu buồn ngủ thì cứ ngủ, không việc gì phải ép mình. Đọc cũng là cách giúp dễ ngủ một cách hết sức tự nhiên.
Vài điều đơn giản vậy thôi, nhưng lại có tác động vô cùng lợi hại đến tính hiệu quả và hành trình thành công của một con người. Bạn cứ thử xem, rồi cái nào hợp với mình thì mình làm, từ từ bình tĩnh nhưng kiên trì, có khi thay đổi nhỏ nhưng thành quả lớn.
Nguyễn Phi Vân
