Nguyễn Phi Vân
Chuyên gia
20 năm, một vòng thế giới, hơn 120 quốc gia với hành trình phát triển nhượng quyền quốc tế, tôi trở lại Việt Nam.
Nếu hỏi, doanh nghiệp Việt Nam có tiềm năng hay không để phát triển thành những đại gia nhượng quyền quốc tế, câu trả lời của tôi sau 5 năm tiếp cận với doanh nghiệp Việt Nam cho đến nay vẫn khẳng định là CÓ. Nhưng có tiềm năng không có nghĩa là có thể phát triển.
Nhượng quyền nói cho cùng là game của sự bài bản và chuyên nghiệp. Nếu những người dẫn đầu của một doanh nghiệp không hiểu đúng và đủ về sự bài bản và chuyên nghiệp trong việc xây dựng và quản trị doanh nghiệp thì, nhượng quyền sẽ không bao giờ bền vững. Mà đó lại là thách thức và nỗi đau lớn nhất của doanh nghiệp Việt Nam.
Chuyên nghiệp, với tôi nó là tư duy, là cam kết, là phẩm chất, là mở rộng cả não và tim để tiếp nhận và ứng dụng cách làm của những công ty hàng đầu thế giới, công ty đã chứng minh sự thành công trong việc xây dựng và phát triển tổ chức của mình. Có hai cách để trở nên chuyên nghiệp. Một là mình làm việc cho những công ty chuyên nghiệp để học hỏi cách họ tổ chức, vận hành và xây dựng. Hai là được hướng dẫn, mentor, cố vấn bởi những người chuyên nghiệp. Nếu không, bạn có thể vin vào cách làm tự phát của mình để phát triển đến một mức độ nào đó rồi thôi, không bao giờ đưa công ty hay tổ chức lên được một tầm cao mới. Tổ chức có chuyên nghiệp hay không, tất cả dựa vào người dẫn đầu. Khi nhà sáng lập, người lãnh đạo còn không hiểu chuyên nghiệp là gì, không biết làm thế nào để xây dựng sự chuyên nghiệp thì, tổ chức đó đương nhiên không thể trở nên chuyên nghiệp.
Câu hỏi luôn là, có hay không khả năng chuyên nghiệp hoá doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam, nâng cấp họ lên một tầm cao mới, xuất khẩu mô hình và thương hiệu Việt ra thế giới qua hình thức nhượng quyền? Với tôi thì, không có gì là không thể. Tuy nhiên, đây là một hành trình cực kỳ thử thách, khó khăn, gập ghềnh, đòi hỏi sự nhẫn nại, kiên định, lòng bao dung và sự tận tâm. Một người bạn làm đầu tư của tôi từng chia sẻ, “Phi Vân ạ, chúng ta chỉ có đủ thời gian và công sức để đầu tư cho những cá nhân xuất sắc. Bằng không, bạn sẽ mệt mỏi, cạn kiệt năng lượng mà không chắc sẽ thành công với giấc mơ chuyên nghiệp hóa, nhượng quyền quốc tế doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam.” Tôi nghĩ, đó là một lời khuyên chân thành, thiết thực và sáng suốt. Tuy nhiên, cuộc đời không bao giờ chỉ có A và B. Lựa chọn và quyết định không bao giờ chỉ vin vào lí trí. Đôi khi, lựa chọn đến từ tình yêu thương, từ trái tim mong muốn giúp đỡ tha nhân, từ sự rộng lượng và hào sảng vốn có của một người con đất Việt. Và điều đó, đôi khi sẽ khiến bạn vô cùng mệt mỏi….
Nhưng cứ đi, rồi sẽ đến. Có khó khăn một chút, gập ghềnh mấy bận, rồi thì xương rồng cũng có thể nở hoa. Lớn lên là cả một hành trình, không thể đòi hỏi ngày một ngày hai được. Đương nhiên, nếu bắt đầu từ những người đã chuyên nghiệp thì, hành trình sẽ luôn dễ dàng hơn. Nhưng nhắm mắt lại và tự vấn bản thân, có bao nhiêu doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam đang được dẫn dắt bởi những người chuyên nghiệp? Chi bằng, chúng ta bắt đầu với những người chính trực, tử tế, có tư duy mở, có tinh thần học hỏi, vươn lên và đón nhận tất cả những gì bản thân không biết, chưa biết với tinh thần nhiệt huyết, biết ơn. Bạn bè nhiều người lắc đầu, sau tôi cố chấp thế, biết rõ là rất khó nhưng vẫn đâm đầu vào, biết rõ là gian nan nhưng vẫn mãi dẫn thân. Điều này, tôi không lý giải một cách logic được. Có lẽ, đó là lý do tôi sinh ra trong cuộc đời này. Có lẽ, đó là sứ mệnh và trách nhiệm của chính mình trong một thoáng nhân gian.
Một vòng thế giới, nhìn thấy tất cả tiềm năng, khả năng, cơ hội, nhìn thấy hành trình cá chép hóa rồng của nhiều thương hiệu quốc tế, tôi không cam tâm. Có thể, tôi chỉ là người khởi động một hành trình mới cho thương hiệu nhượng quyền Việt Nam. Có thể, tôi chỉ có thể may mắn nhìn thấy những nụ hoa đầu mùa. Nhưng mấy ai trong cuộc đời này rồi sẽ có được hạnh phúc mục kích những nụ hoa đầu mùa hé nở trên vài ba mảnh đất khô cằn tưởng chừng chỉ có thể bỏ hoang? Lần đầu tiên trong đời, trực tiếp tham gia ký kết và đào tạo đối tác nhượng quyền độc quyền (Master Franchisee) cho một thương hiệu Việt Nam, không tránh khỏi những cảm xúc lâng lâng, bừng nở của những cành hoa đầu mùa ấy. Dù xuân vừa mới chớm, dù đông chưa hẳn đã qua, phải chăng niềm tin và hy vọng vào một thế hệ những quyền mới của Việt Nam từ giấc mơ hoang đường đã dần trở thành hiện thực?
Chỉ mong những người dẫn đầu ở ngoài kia sẽ hiểu, nhượng quyền nói cho cùng là game của sự bài bản và chuyên nghiệp. Nếu những người dẫn đầu của một doanh nghiệp không hiểu đúng và đủ về sự bài bản và chuyên nghiệp trong việc xây dựng và quản trị doanh nghiệp thì, nhượng quyền sẽ không bao giờ bền vững. Được như vậy, hành trình quốc tế hóa phía trước của doanh nghiệp Việt rồi sẽ trải thảm hồng….
Nguyễn Phi Vân