Tham khảo
Sense and Sensitivity
By Andrea Bartz, published on July 05, 2011 - last reviewed on May 01, 2012
Họ khóc trước những quảng cáo qua điện thoại. Họ nghiền ngẫm trong nhiều ngày trước 1 sự trêu chọc nhẹ nhàng. Họ biết những gì bạn đang cảm nhận ngay cả trước khi bạn cảm nhận. Những tế bào thần kinh của họ thực sự phản ứng quá mức bình thường trước những kích thích. Nói xin chào với 1 người nhạy cảm cao (Highly Sensitive Person - HSPs) - bạn có thể đã làm anh ấy khóc.
Người nhạy cảm cao luôn luôn là 1 phần của cuộc sống loài người. Có bằng chứng cho thấy nhiều sinh vật rất nhạy cảm, có thể nhìn thấy sự phong phú ở những thứ nhỏ bé mà người khác thường không thấy. Có những người đặc biệt nhạy cảm với động vật và cách người ta đối xử với chúng. Họ cũng là những người có cảm xúc dễ dàng bị tổn thương, họ liên tục được bảo "hãy cứng rắn lên."
Ngày nay, khoa học công nhận về 1 nhóm người có độ nhạy cảm trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống. Họ có 1 đời sống nội tâm phức tạp và cần thời gian để xử lý dòng thông tin cảm giác liên tục.
Tất cả chúng ta đều trải nghiệm về sự nhạy cảm. Ai chưa từng bị tổn thương trước sự từ chối và chỉ trích? Nhưng đối với HSPs, trải nghiệm cảm xúc liên tục ở cường độ cao và nó hình thành nhân cách và cuộc đời của họ - năng suất trong công việc, đời sống xã hội, những mối quan hệ thân mật.
HSPs ở xung quanh chúng ta. Họ chiếm khoảng 20% dân số, bao gồm cả đàn ông và phụ nữ với số lượng bằng nhau. Tất cả bằng chứng cho thấy HSPs được sinh ra (bẩm sinh), không phải được tạo thành.
Bạn có thể phát hiện ra họ bởi đặc điểm rõ ràng nhất, quá đa cảm (overemotionality). Shari Lynn Rothstein-Kramer, người sở hữu 1 công ty quảng cáo ở Miami, Florida, khóc hầu như mỗi ngày. 1 bộ đồ đẹp hoặc 1 cái túi xách tinh tế có thể làm cô ấy nghẹt thở.
Sự trêu chọc nhẹ nhàng có thể làm họ nghiền ngẫm trong nhiều ngày. 1 lời khen bất ngờ có thể làm tâm trạng họ tăng vọt. Nhìn thấy 1 người cha chơi với đứa con có thể làm họ khóc.
Tin tức về 1 sự kiện gây khó chịu - 1 cái chết, 1 vụ cưỡng hiếp - có thể làm họ khó chịu sâu sắc. Đọc về 1 vụ hiếp dâm gần đây, diễn viên Jim Dailakis trở nên "ngập tràn cảm xúc". "Tôi không thể dừng suy nghĩ về người phụ nữ tội nghiệp đó sống như thế nào và nó ảnh hưởng thế nào đến những người thân yêu của cô. Tôi cảm thấy buồn pha trộn với sự giận dữ không thể chịu đựng nổi đối với những kẻ tấn công cô." Với khả năng cảm nhận và nội tâm hoá những tâm trạng của những người xung quanh, sự hiện diện của 1 người gây lo lắng, ngay cả 1 người lạ mà họ chưa bao giờ gặp, cũng có thể làm họ không thoải mái.
HSPs thường có sự nhạy cảm cao đối với mùi hoặc sự đụng chạm, không chịu được vải gây ngứa hoặc tiếng động đột ngột - phản ánh ngưỡng thấp về đầu vào cảm giác. Họ than phiền về những điều không ai để ý; Chất khử mùi hoặc 1 cây nến thơm của 1 đồng nghiệp khiến họ đau đầu.
HSPs được định nghĩa bởi trải nghiệm nội tâm của họ. Nhà tâm thần học Judith Orloff giải thích "Nó giống như cảm nhận 1 cái gì đó với 50 ngón tay, trái ngược với 10 ngón tay," "Bạn có nhiều cơ quan nhận cảm hơn để cảm nhận mọi điều."
HSPs thường được dùng cho những người hướng nội, và với người hướng nội, tương tác xã hội làm suy yếu họ. Nhưng trong thực tế, họ phản ứng mạnh mẽ với bất kỳ điều gì trong môi trường của họ. Kết quả là, họ cần và thường tìm kiếm thêm thời gian để xử lý và phân loại những kinh nghiệm của họ. Khoảng 1 trong 5 người HSPs thực sự là những người hướng ngoại, những người tìm kiếm cảm giác xã hội, họ nhận được niềm vui từ những tương tác tán gẫu, nói chuyện phiếm.
Những lời khuyên cho người quá nhạy cảm
Chỉ định thời gian chết. Bộ não của bạn làm việc quá giờ để xử lý thông tin đi vào và phơi mình trước tâm trạng của người khác, vì vậy nó cần cơ hội để phục hồi. Hãy hạn chế những kích thích khi bạn có thể. Tắt radio khi bạn đang lái xe. Sử dụng nút tai và miếng che mắt vào ban đêm.
Thiền định là 1 cách mạnh mẽ để ngăn chặn những hóc môn gây stress. 3 phút thiền định mỗi ngày: ngồi yên lặng, đặt tay lên tim bạn, thở sâu, tập trung vào điều gì đó đẹp đẽ.
Nói bản thân bình tĩnh. Người nhạy cảm không phải chịu cả đời quay cuồng trong sự bị từ chối. Họ có thể kiềm chế phản ứng trước khi nó làm họ trầm cảm. Ví dụ, tôi có thể diễn giải tình huống này theo 1 cách khác như thế nào? Họ đang nói về tôi? Ý định của người khác là gì? Tôi phản ứng lại vì nó gây ra sự sợ hãi trong tôi?
Đôi lúc, bạn sẽ bị buộc phải ở trong 1 tình huống làm bạn suy yếu - 1 cuộc họp mà bạn phải chịu đựng, 1 bữa tiệc ăn trưa. Bảo vệ bản thân bằng cách "tưởng tượng có 1 lá chắn quanh cơ thể bạn, giữ cho những điều tiêu cực ở bên ngoài."
Viết lại lịch sử. Hãy nghĩ lại về những quyết định bạn từng hối tiếc và những điều bạn không thích về bản thân. Thường thì chúng có liên quan đến sự nhạy cảm. Bữa tiệc bất ngờ làm bạn bị tổn thương đến khóc trong phòng bạn và sự thăng chức mà bạn từ chối vì nó có quá nhiều áp lực, đều có thể hiểu được thông qua lăng kính của sự nhạy cảm của bạn. Hãy thừa nhận điều này.
Ứng xử với người nhạy cảm
Vì 20% dân số là HSPs, bạn có thể đang làm việc với hoặc có bạn bè là 1 HSP, bạn chỉ là không nhận ra họ. Bây giờ bạn đã biết những đặc điển nổi bật của tính cách này, hãy điều chỉnh hành vi của bạn để làm cho những tương tác của bạn nhẹ nhàng hơn.
Thay đổi quan điểm của bạn. Trong 1 mối quan hệ gần gũi, bạn có thể khám phá ra bạn đang có những giả định sai về đối tác của bạn. Bạn có thể nghe những câu kiểu như "Tôi không bao giờ thích đến những sự kiện thể thao hoặc các buổi hoà nhạc." Hãy từ bỏ cám dỗ muốn phản ứng lại với sự tức giận hoặc buồn bã. Hãy chỉ chấp nhận nó.
Nguồn: PsychologyToday
Sense and Sensitivity
By Andrea Bartz, published on July 05, 2011 - last reviewed on May 01, 2012
Họ khóc trước những quảng cáo qua điện thoại. Họ nghiền ngẫm trong nhiều ngày trước 1 sự trêu chọc nhẹ nhàng. Họ biết những gì bạn đang cảm nhận ngay cả trước khi bạn cảm nhận. Những tế bào thần kinh của họ thực sự phản ứng quá mức bình thường trước những kích thích. Nói xin chào với 1 người nhạy cảm cao (Highly Sensitive Person - HSPs) - bạn có thể đã làm anh ấy khóc.
Người nhạy cảm cao luôn luôn là 1 phần của cuộc sống loài người. Có bằng chứng cho thấy nhiều sinh vật rất nhạy cảm, có thể nhìn thấy sự phong phú ở những thứ nhỏ bé mà người khác thường không thấy. Có những người đặc biệt nhạy cảm với động vật và cách người ta đối xử với chúng. Họ cũng là những người có cảm xúc dễ dàng bị tổn thương, họ liên tục được bảo "hãy cứng rắn lên."
Ngày nay, khoa học công nhận về 1 nhóm người có độ nhạy cảm trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống. Họ có 1 đời sống nội tâm phức tạp và cần thời gian để xử lý dòng thông tin cảm giác liên tục.
Tất cả chúng ta đều trải nghiệm về sự nhạy cảm. Ai chưa từng bị tổn thương trước sự từ chối và chỉ trích? Nhưng đối với HSPs, trải nghiệm cảm xúc liên tục ở cường độ cao và nó hình thành nhân cách và cuộc đời của họ - năng suất trong công việc, đời sống xã hội, những mối quan hệ thân mật.
HSPs ở xung quanh chúng ta. Họ chiếm khoảng 20% dân số, bao gồm cả đàn ông và phụ nữ với số lượng bằng nhau. Tất cả bằng chứng cho thấy HSPs được sinh ra (bẩm sinh), không phải được tạo thành.
Bạn có thể phát hiện ra họ bởi đặc điểm rõ ràng nhất, quá đa cảm (overemotionality). Shari Lynn Rothstein-Kramer, người sở hữu 1 công ty quảng cáo ở Miami, Florida, khóc hầu như mỗi ngày. 1 bộ đồ đẹp hoặc 1 cái túi xách tinh tế có thể làm cô ấy nghẹt thở.
Sự trêu chọc nhẹ nhàng có thể làm họ nghiền ngẫm trong nhiều ngày. 1 lời khen bất ngờ có thể làm tâm trạng họ tăng vọt. Nhìn thấy 1 người cha chơi với đứa con có thể làm họ khóc.
Tin tức về 1 sự kiện gây khó chịu - 1 cái chết, 1 vụ cưỡng hiếp - có thể làm họ khó chịu sâu sắc. Đọc về 1 vụ hiếp dâm gần đây, diễn viên Jim Dailakis trở nên "ngập tràn cảm xúc". "Tôi không thể dừng suy nghĩ về người phụ nữ tội nghiệp đó sống như thế nào và nó ảnh hưởng thế nào đến những người thân yêu của cô. Tôi cảm thấy buồn pha trộn với sự giận dữ không thể chịu đựng nổi đối với những kẻ tấn công cô." Với khả năng cảm nhận và nội tâm hoá những tâm trạng của những người xung quanh, sự hiện diện của 1 người gây lo lắng, ngay cả 1 người lạ mà họ chưa bao giờ gặp, cũng có thể làm họ không thoải mái.
HSPs thường có sự nhạy cảm cao đối với mùi hoặc sự đụng chạm, không chịu được vải gây ngứa hoặc tiếng động đột ngột - phản ánh ngưỡng thấp về đầu vào cảm giác. Họ than phiền về những điều không ai để ý; Chất khử mùi hoặc 1 cây nến thơm của 1 đồng nghiệp khiến họ đau đầu.
HSPs được định nghĩa bởi trải nghiệm nội tâm của họ. Nhà tâm thần học Judith Orloff giải thích "Nó giống như cảm nhận 1 cái gì đó với 50 ngón tay, trái ngược với 10 ngón tay," "Bạn có nhiều cơ quan nhận cảm hơn để cảm nhận mọi điều."
HSPs thường được dùng cho những người hướng nội, và với người hướng nội, tương tác xã hội làm suy yếu họ. Nhưng trong thực tế, họ phản ứng mạnh mẽ với bất kỳ điều gì trong môi trường của họ. Kết quả là, họ cần và thường tìm kiếm thêm thời gian để xử lý và phân loại những kinh nghiệm của họ. Khoảng 1 trong 5 người HSPs thực sự là những người hướng ngoại, những người tìm kiếm cảm giác xã hội, họ nhận được niềm vui từ những tương tác tán gẫu, nói chuyện phiếm.
Những lời khuyên cho người quá nhạy cảm
Chỉ định thời gian chết. Bộ não của bạn làm việc quá giờ để xử lý thông tin đi vào và phơi mình trước tâm trạng của người khác, vì vậy nó cần cơ hội để phục hồi. Hãy hạn chế những kích thích khi bạn có thể. Tắt radio khi bạn đang lái xe. Sử dụng nút tai và miếng che mắt vào ban đêm.
Thiền định là 1 cách mạnh mẽ để ngăn chặn những hóc môn gây stress. 3 phút thiền định mỗi ngày: ngồi yên lặng, đặt tay lên tim bạn, thở sâu, tập trung vào điều gì đó đẹp đẽ.
Nói bản thân bình tĩnh. Người nhạy cảm không phải chịu cả đời quay cuồng trong sự bị từ chối. Họ có thể kiềm chế phản ứng trước khi nó làm họ trầm cảm. Ví dụ, tôi có thể diễn giải tình huống này theo 1 cách khác như thế nào? Họ đang nói về tôi? Ý định của người khác là gì? Tôi phản ứng lại vì nó gây ra sự sợ hãi trong tôi?
Đôi lúc, bạn sẽ bị buộc phải ở trong 1 tình huống làm bạn suy yếu - 1 cuộc họp mà bạn phải chịu đựng, 1 bữa tiệc ăn trưa. Bảo vệ bản thân bằng cách "tưởng tượng có 1 lá chắn quanh cơ thể bạn, giữ cho những điều tiêu cực ở bên ngoài."
Viết lại lịch sử. Hãy nghĩ lại về những quyết định bạn từng hối tiếc và những điều bạn không thích về bản thân. Thường thì chúng có liên quan đến sự nhạy cảm. Bữa tiệc bất ngờ làm bạn bị tổn thương đến khóc trong phòng bạn và sự thăng chức mà bạn từ chối vì nó có quá nhiều áp lực, đều có thể hiểu được thông qua lăng kính của sự nhạy cảm của bạn. Hãy thừa nhận điều này.
Ứng xử với người nhạy cảm
Vì 20% dân số là HSPs, bạn có thể đang làm việc với hoặc có bạn bè là 1 HSP, bạn chỉ là không nhận ra họ. Bây giờ bạn đã biết những đặc điển nổi bật của tính cách này, hãy điều chỉnh hành vi của bạn để làm cho những tương tác của bạn nhẹ nhàng hơn.
Thay đổi quan điểm của bạn. Trong 1 mối quan hệ gần gũi, bạn có thể khám phá ra bạn đang có những giả định sai về đối tác của bạn. Bạn có thể nghe những câu kiểu như "Tôi không bao giờ thích đến những sự kiện thể thao hoặc các buổi hoà nhạc." Hãy từ bỏ cám dỗ muốn phản ứng lại với sự tức giận hoặc buồn bã. Hãy chỉ chấp nhận nó.
Nguồn: PsychologyToday
