Con người thích nhìn nhận bản thân họ một cách tích cực. Các thập kỷ nghiên cứu chỉ ra rằng con người rất nỗ lực để nêu bật những phẩm chất tích cực của họ và giảm đến mức tối thiểu những thói xấu của họ. Nhưng điều gì xảy ra khi một đối tác hẹn hò tiềm năng quyến rũ có những thói xấu đó?
Trong một cặp nghiên cứu được đăng trên tạp chí Journal of Experimental Social Psychology, các nhà nghiên cứu Erica Slotter và Wendi Gardner đưa ra giả thuyết là khi con người bị thu hút trước những đối tác hẹn hò tiềm năng có thói xấu, thì những khao khát yêu đương của họ có thể thúc đẩy họ chấp nhận những thói xấu đó ở bản thân họ. Các tác giả nêu ra ví dụ về Sandy Olsson từ Grease, quyết định từ bỏ hình ảnh cô gái ngoan hiền, và sống nổi loạn để chiếm được trái tim của anh chàng Danny Zuko.
Slotter và Gardner kiểm tra giả thuyết của họ bằng một thực nghiệm thông minh. Những người tham gia – tất cả đều là sinh viên đại học – xem một nhóm tính cách được xếp loại từ rất tích cực (ví dụ, thông minh, tử tế) đến rất tiêu cực (ví dụ, ích kỷ, không trung thực). Họ đánh giá họ xem mỗi tính cách đó tích cực như thế nào, và cho biết mỗi tính cách đó miêu tả về họ bao nhiêu. Tiếp theo, những người tham gia đọc một hồ sơ của sinh viên khác được cho là của một sinh viên cùng trường. Điều quan trọng là, hồ sơ được chỉnh sửa cho mỗi người tham gia bao gồm một tính cách mà người tham gia đã đánh giá là tiêu cực và không điển hình về bản thân họ. Ví dụ, nếu một người tham gia đánh giá bản thân họ là rất vị tha, không ích kỷ, và ghi rằng họ không thích tính ích kỷ ở người khác, thì khi đó người trong hồ sơ được cho biết là ích kỷ. Những người tham gia được phân ngẫu nhiên đọc hoặc là một hồ sơ hẹn hò của một sinh viên độc thân (điều kiện thực nghiệm), hoặc một hồ sơ nghề nghiệp của một sinh viên đang điều hành tổ chức sinh viên (điều kiện đối chứng). điều kiện thực nghiệm nắm bắt tình huống có hứng thú tình cảm với một người có thói xấu, còn điều kiện đối chứng miêu tả một người có thói xấu trong một bối cảnh không-yêu đương.
Sau khi đọc hồ sơ, những người tham gia đánh giá bản thân họ lại lần nữa về những tính cách tích cực và tiêu cực. Khi những người tham gia nghĩ rằng hồ sơ là của một sinh viên đang điều hành tổ chức sinh viên, thì họ không đánh giá về bản thân họ có bất kì sự khác biệt nào sau khi đọc hồ sơ. Nói cách khác, gặp một người có thói xấu trong một bối cảnh không-yêu đương không tác động đến quan điểm về bản thân của những người tham gia. Tuy nhiên, khi những người tham gia đọc một hồ sơ hẹn hò của một người độc thân, nó thực sự làm thay đổi quan niệm về bản thân của người tham gia: những người tham gia đánh giá những tính cách tiêu cực là đặc trưng hơn ở bản thân họ sau khi xem những hồ sơ hẹn hò của những người có vẻ có những tính cách đó. Ví dụ, đối với những người tham gia đánh giá rằng họ khá vị tha, không ích kỷ và họ ghét tính ích kỷ, thì thực tế họ đánh giá bản thân là ích kỷ hơn sau khi đọc một hồ sơ hẹn hò quyến rũ của một người ích kỷ.
Các nhà nghiên cứu đạt được những kiểu kết quả tương tự trong một nghiên cứu theo sau được thực hiện qua mạng với những người trưởng thành. Một lần nữa, sau khi tiếp xúc với một đối tác hẹn hò tiềm năng quyến rũ nhưng có thói xấu, những người tham gia có nhiều khả năng đồng ý rằng bản thân họ cũng có những thói xấu tương tự.
Điều này có ý nghĩa gì? Trong nỗ lực có được tình cảm của một đối tác hẹn hò tiềm năng quyến rũ, con người sẵn sàng nói rằng bản thân họ cũng có những tính cách tiêu cực mà đối tác có. Điều quan trọng là, những nghiên cứu đó không kiểm tra liệu con người trong thực tế có bắt đầu thể hiện những thói xấu như của người họ yêu không. Ví dụ, nếu một người trở nên say mê một người ích kỷ hoặc không trung thực, thì liệu người này có khả năng hành xử một cách ích kỷ hoặc không trung thực không? Nghiên cứu trong tương lai cần kiểm tra câu hỏi này. Nhưng, nghiên cứu hiện tại cho rằng con người sẵn sàng xem bản thân họ là có nhiều thói xấu hơn. Một phát hiện như vậy không nên bị xem nhẹ: vì thay đổi bản sắc tâm lý của một người là không dễ dàng. Con người có thể sẵn sàng có những thay đổi quan trọng trong hình ảnh bản thân họ với nỗ lực chiếm được tình yêu của người họ yêu.
Slotter, E. B., & Gardner, W. L. (2012). The dangers of dating the “bad boy” (or girl): When does romantic desire encourage us to take on the negative qualities of potential partners? Journal of Experimental Social Psychology, 48, 1173-1178.
Nguồn
You Are Who You Date
People incorporate their romantic interests’ flaws into their self-concepts
Published on October 10, 2012 by Samantha Joel, M.A. in Dating Decisions
Psychologytoday
Trong một cặp nghiên cứu được đăng trên tạp chí Journal of Experimental Social Psychology, các nhà nghiên cứu Erica Slotter và Wendi Gardner đưa ra giả thuyết là khi con người bị thu hút trước những đối tác hẹn hò tiềm năng có thói xấu, thì những khao khát yêu đương của họ có thể thúc đẩy họ chấp nhận những thói xấu đó ở bản thân họ. Các tác giả nêu ra ví dụ về Sandy Olsson từ Grease, quyết định từ bỏ hình ảnh cô gái ngoan hiền, và sống nổi loạn để chiếm được trái tim của anh chàng Danny Zuko.
Slotter và Gardner kiểm tra giả thuyết của họ bằng một thực nghiệm thông minh. Những người tham gia – tất cả đều là sinh viên đại học – xem một nhóm tính cách được xếp loại từ rất tích cực (ví dụ, thông minh, tử tế) đến rất tiêu cực (ví dụ, ích kỷ, không trung thực). Họ đánh giá họ xem mỗi tính cách đó tích cực như thế nào, và cho biết mỗi tính cách đó miêu tả về họ bao nhiêu. Tiếp theo, những người tham gia đọc một hồ sơ của sinh viên khác được cho là của một sinh viên cùng trường. Điều quan trọng là, hồ sơ được chỉnh sửa cho mỗi người tham gia bao gồm một tính cách mà người tham gia đã đánh giá là tiêu cực và không điển hình về bản thân họ. Ví dụ, nếu một người tham gia đánh giá bản thân họ là rất vị tha, không ích kỷ, và ghi rằng họ không thích tính ích kỷ ở người khác, thì khi đó người trong hồ sơ được cho biết là ích kỷ. Những người tham gia được phân ngẫu nhiên đọc hoặc là một hồ sơ hẹn hò của một sinh viên độc thân (điều kiện thực nghiệm), hoặc một hồ sơ nghề nghiệp của một sinh viên đang điều hành tổ chức sinh viên (điều kiện đối chứng). điều kiện thực nghiệm nắm bắt tình huống có hứng thú tình cảm với một người có thói xấu, còn điều kiện đối chứng miêu tả một người có thói xấu trong một bối cảnh không-yêu đương.
Sau khi đọc hồ sơ, những người tham gia đánh giá bản thân họ lại lần nữa về những tính cách tích cực và tiêu cực. Khi những người tham gia nghĩ rằng hồ sơ là của một sinh viên đang điều hành tổ chức sinh viên, thì họ không đánh giá về bản thân họ có bất kì sự khác biệt nào sau khi đọc hồ sơ. Nói cách khác, gặp một người có thói xấu trong một bối cảnh không-yêu đương không tác động đến quan điểm về bản thân của những người tham gia. Tuy nhiên, khi những người tham gia đọc một hồ sơ hẹn hò của một người độc thân, nó thực sự làm thay đổi quan niệm về bản thân của người tham gia: những người tham gia đánh giá những tính cách tiêu cực là đặc trưng hơn ở bản thân họ sau khi xem những hồ sơ hẹn hò của những người có vẻ có những tính cách đó. Ví dụ, đối với những người tham gia đánh giá rằng họ khá vị tha, không ích kỷ và họ ghét tính ích kỷ, thì thực tế họ đánh giá bản thân là ích kỷ hơn sau khi đọc một hồ sơ hẹn hò quyến rũ của một người ích kỷ.
Các nhà nghiên cứu đạt được những kiểu kết quả tương tự trong một nghiên cứu theo sau được thực hiện qua mạng với những người trưởng thành. Một lần nữa, sau khi tiếp xúc với một đối tác hẹn hò tiềm năng quyến rũ nhưng có thói xấu, những người tham gia có nhiều khả năng đồng ý rằng bản thân họ cũng có những thói xấu tương tự.
Điều này có ý nghĩa gì? Trong nỗ lực có được tình cảm của một đối tác hẹn hò tiềm năng quyến rũ, con người sẵn sàng nói rằng bản thân họ cũng có những tính cách tiêu cực mà đối tác có. Điều quan trọng là, những nghiên cứu đó không kiểm tra liệu con người trong thực tế có bắt đầu thể hiện những thói xấu như của người họ yêu không. Ví dụ, nếu một người trở nên say mê một người ích kỷ hoặc không trung thực, thì liệu người này có khả năng hành xử một cách ích kỷ hoặc không trung thực không? Nghiên cứu trong tương lai cần kiểm tra câu hỏi này. Nhưng, nghiên cứu hiện tại cho rằng con người sẵn sàng xem bản thân họ là có nhiều thói xấu hơn. Một phát hiện như vậy không nên bị xem nhẹ: vì thay đổi bản sắc tâm lý của một người là không dễ dàng. Con người có thể sẵn sàng có những thay đổi quan trọng trong hình ảnh bản thân họ với nỗ lực chiếm được tình yêu của người họ yêu.
Slotter, E. B., & Gardner, W. L. (2012). The dangers of dating the “bad boy” (or girl): When does romantic desire encourage us to take on the negative qualities of potential partners? Journal of Experimental Social Psychology, 48, 1173-1178.
Nguồn
You Are Who You Date
People incorporate their romantic interests’ flaws into their self-concepts
Published on October 10, 2012 by Samantha Joel, M.A. in Dating Decisions
Psychologytoday
