[Lời muốn nói] Cô Nguyễn Thị Oanh đã ra đi!

Sóng

Thanh viên kỳ cựu
Thành viên BQT
Hôm kia, khi còn đang nghỉ lễ 1-5 ở nhà, anh Thanh nhắn tin: "Hôm nay cô Nguyễn Thị Oanh đã qua đời em ạ. Đột ngột quá! Mất mát quá!..."
Thế là cô đã ra đi, nhanh đến mức khiến ai nấy đều cảm thấy mất mát quá. Không mất mát sao được khi cô giống như một bóng cả, người dẫn dắt biết bao người trong lĩnh vực xã hội học, tham vấn tâm lý, giáo dục kỹ năng sống...Cô hơn 70 tuổi nhưng luôn luôn có mặt trên mọi bước đường vì tương lai tốt đẹp hơn cho xã hội, cho trẻ em, vẫn nhiệt huyết với mỗi bài viết, mỗi lời chia sẻ...Sóng còn định gặp cô để hỏi về đề tài nghiên cứu khoa học mà nay đã ko còn cơ hội...
Như một lời tri ân, hôm nay xin trích những bài viết về cô và những bài viết của cô để mọi người cùng đọc và chia sẻ. Chúng ta sẽ là những người trẻ nối tiếp con đường cô đã đi, như lời cô đã gửi trao trước khi ra đi...
 
Last edited by a moderator:

Sóng

Thanh viên kỳ cựu
Thành viên BQT
Một người biết "sát nút" với cộng đồng
Tôi không phải là người có quá nhiều cơ hội làm việc với cô nhưng có thể nói rằng mỗi lần gặp nhau thì cả hai có thể chia sẻ - chuyện trò. Tôi rất quý cô nên gọi cô bằng cô một cách rất ngọt từ những cảm xúc rất thật ấy vậy mà cô cứ gọi tôi bằng tên và khẳng định một cách rất vui là tôi là bạn của cô.
Quả thật là như thế, dù chỉ gặp nhau một vài lần ở những buổi họp báo hay những buổi góp ý chuyên môn do báo Tuổi Trẻ tổ chức, dù chỉ dăm ba lần cùng xuất hiện trong một vài chương trình truyền thông và cũng ngần ấy lần cùng nhau tham dự những hội thảo khoa học nhưng nếu đã cùng làm việc với nhau thì cơ hội làm cho những mối quan tâm được khai thác một cách sâu sắc đến mức "đình đám" hiểu theo nghĩa tích cực của nó xuất hiện...
Tôi nhớ như in về cách làm việc của cô trong những lần tôi là người tổ chức hội thảo khao học hoặc là chủ tọa. Có vài điều cô rất "mới" nếu như không nói rằng cô rất "trẻ" và quá ư hiện đại. Đó là lần đầu tiên tôi quy ước trong một hội tahỏ rằng không được đọc bài tham luận mà phải phát biểu bằng ý và lời thì chính cô là người xung phong lên phát biểu đầu tiên.
Cũng một lần khác khi tôi quy ước rằng mỗi người phát biểu chỉ phát biểu không quá ba phút và nếu vượt quá thời gian quy định thì sẽ bị chủ tọa "rung chuông". Chính cô lại cũng là người ủng hộ một cách nhiệt thành những điều như thế. Có thể nói rằng cô không chỉ là người đi trước mà cô đã "rước" biết bao nhiêu người đi sau như một người chị, một người bạn vong niên là thế.
Chưa khi nào cô thôi quan tâm về những vấn đề xã hội nên cứ mỗi lần gặp tôi cô lại chia sẻ những trăn trở và nghĩ suy của mình. Nói như thể vừa sẻ chia, vừa đồng cảm và vừa giao nhiệm vụ, cô bảo: "có lẽ có khá ít người thực sự quan tâm và dấn thân nghiên cứu về những vấn đề xã hội - cộng đồng - tâm lý con người một cách thực hành nên chính chúng ta phải càng cố gằng nhiều hơn nữa". Tôi hiểu hơn về nhân cách của một người biết "sát nút" với cộng đồng, hiểu rõ hơn về sự kỳ công của con người biết dấn thân vì những nghiên cứu xã hội rất thật tâm không phải là ngồi "viện" hay ngồi "thiền" như một vài người khác...
Người bạn của chúng tôi viết rất thật, có thể nói cô viết bằng những rung cảm rất thật từ trái tim, viết bằng những nhịp đập rất nhẹ nhàng nhưng cũng cực kỳ mãnh liệt của một tâm hồn lạc quan. Có lần cô bảo rằng hãy làm sao để cái "hàn lâm" trở thành hay "trở về" với cái đời thường của cuộc sống, đó chính là điều mà cô trăn trở nhiều nhất cho từng lời phát biểu hay từng trang viết hôm nay...
Mới đây thôi, khoảng đầu năm 2009, khi tôi tổ chức hội thảo khoa học "Sinh viên và sự lựa chọn các giá trị đạo đức nhân văn trong nếp sống văn minh đô thị", cô vẫn rất say sưa chia sẻ về nhật ký đi đường của một người "thất thập cổ lai hy". Cô bảo: Dù có khó khăn và mệt mỏi nhưng cô vẫn đến với những người bạn rất quan tâm đến sinh viên, quan tâm đến thế hệ trẻ và quan tâm đến con người - đến đạo đức và nhân văn... Cô tiếp tục chia sẻ với cá nhân tôi rằng cô và em cùng quan tâm đến những gì rất con người - rất nhân văn vì có lẽ chúng ta quan tâm nhiều hơn về lẽ sống, lối sống hơn là mức sống - cái mà nhiều người đang hướng đến... Dường như cô luôn là bạn theo đúng cách như thế!
Thế là một người bạn lớn của tôi đã ra đi - chúng ta lại mất thêm một người tâm huyết với giáo dục công đồng - với những vấn đề xã hội - con người... Tôi cảm thấy lòng cảm trống trải... Tôi sẽ mất cơ hội cộng tác với một chuyên gia tham vấn học đường vẫn luôn rất "trẻ", tôi sẽ thấy thiếu thiếu khi tham dự một hội thảo bàn luận về đình hướng giá trị, về lối sống con người, tôi cũng sẽ thấy thiếu thiếu những bài báo rất "con người" mà mỗi lần xuất hiện đã làm lay động cảm xúc và cả nhận thức của những người biết sống và có trách nhiệm...
Tôi cảm nhận ra ở người cô - người bạn vong niên ấy một thái độ rất khoa học nhưng rất có "kỹ năng sống" mà hơn hết là kỹ năng biết chấp nhận người khác và hợp tác. Mỗi lần đọc bài báo nào đó về vấn đề xã hội mà cô cũng quan tâm, cô bảo: "Bài viết hônm nay của em rất "tới" nhưng không biết hiệu ứng nó như thế nào... Cô mong rằng...". Tôi cho rằng đó chính là lúc dường như cô chia sẻ đích thực với tôi như một người cộng sự, như những người bạn đích thức động viên - đồng cảm... Điều này không thể dễ tìm khi mà những cái tôi của các nhà khoa học đôi lúc quá "sắc - nhọn" để tìm đến sự tương khớp giữa những chiếc răng cưa bản lĩnh...
Tạm biệt cô mà không phải vĩnh biệt vì những gì cô đã để lại thông qua trang viết, thông qua ý hướng và cả những quan tâm đang trăn trở sẽ còn những người bạn tâm huyết tiếp nối - thực thi....
HUỲNH VĂN SƠN, ĐH Sư Phạm TP.HCM
 

Sóng

Thanh viên kỳ cựu
Thành viên BQT
Thứ Bảy, 27/11/2004, 12:15 (GMT+7)

Hội thảo "Ảnh hưởng của văn hóa nước ngoài đến giới trẻ TP.HCM hiện nay, thực trạng và giải pháp" (*)

Tạo sức đề kháng cho giới trẻ VN
ImageView.aspx

TTCN - Với quá trình toàn cầu hóa, thế giới đang trở thành một ngôi làng nhỏ không chỉ về mặt kinh tế mà cả về mặt văn hóa nữa. Việt Nam không là một ngoại lệ với sự xâm nhập của phim ảnh lai căng, bạo lực, đồi trụy đến tận thôn ấp.
Cho nên vấn đề chính yếu là làm sao giúp cho thanh niên tăng sức đề kháng hay sự miễn nhiễm.
Là một phụ nữ, tôi hay quan sát các phong trào thời trang trong giới trẻ. Và một điều đã rõ là những người chạy theo mốt, những người bắt chước đám đông là những người thiếu bản lĩnh, thiếu tự tin. “Ai làm sao tôi phải làm vậy”. Họ tự khẳng định mình bằng một bề ngoài “sành điệu”. Những bạn trẻ đang học hành tốt, thành đạt trong sự nghiệp, thích hoạt động xã hội (vì có một lý tưởng sống) dù cũng quan tâm đến cái đẹp, sự lịch sự nhưng thời trang không phải là nỗi ám ảnh của họ. Họ tự tin đối với những gì mình đang có vì đó là những chân giá trị.
Tôi cũng thích quan sát phụ nữ ở Việt Nam và trong vùng với chuyện trang phục. Những năm 1970, tiếp viên hàng không Thái Lan phát âm tiếng Anh rất kém, nhưng phụ nữ Thái trên đường phố Bangkok thì ăn mặc khá cầu kỳ. Những năm 1990 khi tôi trở lại thì tiếp viên phát âm rất chuẩn và phụ nữ trên đường phố ăn mặc giản dị hơn nhiều. Hồi tôi học đại học ở Philippines những năm 1970 thì cả cô giáo lẫn nữ sinh đều rất diện, luôn ăn mặc đúng mốt và chải chuốt. Những năm 1990 tôi trở qua họ cũng giản dị hơn. Phụ nữ Nhật trên các chuyến du lịch ăn mặc trang nhã, không lòe loẹt cầu kỳ, không hở hang. Đặc biệt, nữ công nhân viên chức Singapore đẹp trong các trang phục vừa giản dị vừa thẩm mỹ. Từ lâu tôi đã tự kết luận đây là những cá nhân tự tin đối với bản thân và tự hào vì là công dân của những nước không còn là “nhược tiểu’. Dường như những cá nhân này và xã hội của họ phải trải qua một quá trình để đạt tới một trình độ phát triển nào đó và một phong cách mà tôi xin tạm gọi là văn minh. Vì sự giản dị là đỉnh cao của cái đẹp.
Xã hội Việt Nam đang bước vào quá trình hiện đại hóa, thanh niên Việt Nam cũng đang đi tìm mình và cách tự khẳng định. Để làm việc này họ không có cách nào hơn là góp nhặt những mẫu hình (môđen mà xã hội đem lại cho họ qua phim ảnh quảng cáo và gương của người lớn. Tiếc rằng phim ảnh không thật sự phản ánh đời thường ở các nước tiên tiến. Ví dụ như cách ăn mặc, lối sống của các nhân vật trong phim Hàn Quốc không phản ánh cuộc sống thường ngày của đất nước họ. Cũng vậy, nếu người nước ngoài biết Việt Nam qua cách ăn mặc và diễn xuất của ca sĩ trẻ Việt Nam thì chắc chắn họ sẽ kinh hồn. Còn quảng cáo thì đang góp phần cổ vũ cho nếp sống “sành điệu”, xa hoa, những giá trị vật chất, thực dụng. Ngôn ngữ lai căng không chỉ tuổi trẻ bày ra mà chính báo chí đang khuếch trương nó mạnh mẽ.
Tuổi trẻ rất cần thần tượng mà khoa học gọi là “mẫu hình về vai trò “ (role model) để tham khảo trong quá trình hình thành nhân cách. Trong khi ở Trung Quốc, các thần tượng được mến chuộng nhiều nhất là các nhà du hành vũ trụ, các nhà khoa học rồi mới đến ca sĩ, nghệ sĩ... thì ở Việt Nam, tuổi trẻ chỉ mới biết yêu chuộng ca sĩ, nghệ sĩ. Đó cũng là do cách mà các phương tiện truyền thông phổ biến thông tin đến với họ.
Thanh niên xem phim Hàn, thiếu nhi xem truyện tranh Nhật vì xã hội không cung ứng cho chúng những sản phẩm hấp dẫn hơn.
Tạo sức đề kháng cho tuổi trẻ VN bằng cách nào?
Không có cách nào khác hơn là giáo dục sự tự tin, khơi dậy sự tự hào là cung cấp cho họ những thức ăn tinh thần bổ dưỡng. Đến nay ta chưa làm được điều này vì thật ra rất khó. Giáo dục gia đình còn tạo sự thụ động, phụ thuộc nơi con em thay vì giáo dục sự tự tin. Cũng vì cách giáo dục này mà đa số bạn trẻ rất thiếu tự tin và dễ bắt chước đám đông, còn một số khác thì nổi loạn bằng cách sống lập dị, chạy theo những phong trào tiêu cực. Ta muốn cho đa số thanh niên ăn học đến nơi đến chốn, có nghề nghiệp ổn định, thành đạt trong sự nghiệp, sống một cuộc sống có ý nghĩa để tự tin. Với tình trạng hiện nay của ngành giáo dục, e rằng đây là một mục đích còn phải có thời gian mới đạt được.
Để xây dựng niềm tự hào dân tộc, một quá khứ vẻ vang chưa đủ, phải có cái gì đó là thành tích của ngày hôm nay mới mang tính thuyết phục. Việt Nam được khen ngợi vì kinh tế đang lên nhưng cũng đang ngổn ngang với đạo đức xuống cấp và tiêu cực đủ loại. ở một số mặt, Việt Nam còn đứng cuối trong danh sách các nước. Điều này ít nhiều làm suy giảm niềm tin nơi giới trẻ.
Có lẽ cũng do tình hình chung mà tư tưởng lớn, ấn phẩm hay chưa xuất hiện và hoạt động văn hóa tinh thần chưa dồi dào khiến tuổi trẻ của chúng ta đang đói. Dù nỗ lực nhiều, Việt Nam cũng còn là một nước nhược tiểu, kém phát triển là giải quyết vấn đề lối sống của tuổi trẻ không nằm ngoài một cuộc chấn hưng đạo đức mạnh mẽ và nỗ lực phát triển toàn diện từ kinh tế kỹ thuật tới văn hóa xã hội. Trên hết phải trả lời cho bằng được câu hỏi tại sao tư tưởng lớn, sản phẩm văn học hay lại tắt tịt?
Mấy đề nghị cụ thể
Trên đây là những vấn đề lớn mà việc tìm câu trả lời không thuộc phạm vi bài này dù nhất định chúng phải được trả lời thì mới tìm được lối ra. Trong khi chờ đợi chúng tôi có mấy đề nghị nhỏ sau:
- Giáo dục gia đình và học đường phải thay đổi để xây dựng lòng tin nơi tuổi trẻ, để họ tự khẳng định mà không sống theo đuôi.
- Tuổi trẻ rất say mê cái hiện đại, cái mới. Làm sao cho họ tiếp cận được những khía cạnh tích cực của xã hội hiện đại trong và ngoài nước như tác phong công nghiệp, tính năng động sáng tạo, tính trung thực và thẳng thắn, tính phóng khoáng, tổ chức lao động một cách khoa học, giải quyết vấn đề có hiệu quả... mà phim ảnh nước ngoài không thể cung cấp cho họ. Ví dụ như tham gia các chương trình hợp tác giáo dục, tham quan các doanh nghiệp lớn, tiếp xúc với những khách mời đặc biệt trong và ngoài nước...
- Tiếp xúc ít nhiều với tuổi trẻ thành phố, tôi thấy rõ là họ rất hâm mộ những gương tốt trong các nhà khoa học, các nhà giáo dục. các nhà hoạt động xã hội, các nhà doanh nghiệp giỏi... có tinh thần yêu nước và tự cống hiến vì lợi ích chung. Nhu cầu “mẫu hình về vai trò” (role model) mà ta gọi là thần tượng để hình thành nhân cách là một nét tâm lý tự nhiên. Có lẽ xã hội chưa tạo điều kiện đủ để đôi bên gặp gỡ nhau. Trong khi đó thì đêm đêm họ tiếp xúc với ca sĩ, nghệ sĩ trong và ngoài nước trên các phương tiện truyền thông và các tụ điểm ca nhạc.
- Phim ảnh, quảng cáo tập trung cổ vũ cho nếp sống tiêu xài, cho cái đẹp bên ngoài, cho những mẫu thời trang hết sức xa lạ với người nghèo. Tóm lại là những giá trị sống không đóng góp gì cho sự đi lên của dân tộc. Tôi còn nhớ trước giải phóng, một nhà xã hội học Bỉ đi ngang chợ bán đồ Mỹ ở đường Nguyễn Thông, so với ngày nay thì ngôi chợ này chẳng có nghĩa lý gì, vậy mà bà tỏ vẻ lo ngại và nói: “Chính việc phơi bày của cải vật chất ê hề như thế này tạo sự thèm muốn mà khi không có tiền để mua thì người ta trộm cướp. Tội phạm sản sinh ra từ đó”. Quảng cáo sẽ luôn là quảng cáo, nhưng trên thế giới có những tổ chức dân sự cảnh báo khi nội dung quảng cáo sai lệch. Các chức này được gọi là “media watch” (canh gác các phương tiện truyền thông).
- Thị trường là thị trường và mục đích của nó là lợi nhuận. Nhà nước không thể kiểm soát tất cả, không thể bao quát mọi vấn đề nảy sinh. Do đó trên thế giới xuất hiện một lực lượng thứ ba gọi là “xã hội dân sự” xuất phát từ những lợi ích của nhân dân mà hai lực lượng trên không kham nổi. Ví dụ các tổ chức bảo vệ quyền phụ nữ và trẻ em, các tổ chức chấn hưng đạo đức, bảo vệ văn hóa dân tộc trước làn sóng toàn cầu hóa... “Media watch” là một ví dụ. Ở nước ta bắt đầu xuất hiện các tổ chức hoạt động xã hội từ thiện có hiệu quả như Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo và một số hội khác. Bất cứ xã hội nào cũng không thiếu những nhà hoạt động bất vụ lợi, am hiểu một lĩnh vực nào đó và sẵn sàng đứng ra bảo vệ một lý tưởng, một nhóm xã hội thiệt thòi... Cùng với Nhà nước trong một khung pháp lý phù hợp, họ sẽ góp phần vào việc lành mạnh hóa xã hội một cách đáng kể.
NGUYỄN THỊ OANH
(*) Hội thảo do Trung tâm Khoa học xã hội & nhân văn TP.HCM và báo Tuổi Trẻ tổ chức, ngày 25-11-2004
 

Bình luận bằng Facebook

Similar threads
Thread starter Tiêu đề Diễn đàn Trả lời Date
benny [Lời muốn nói] Xin hãy giúp đỡ chị Hải Nguyên! Thay lời muốn nói 0
Sóng [Thay lời muốn nói] Thì thôi... Thay lời muốn nói 1
Vrain [Thay lời muốn nói] Nhớ về em - Một người bạn!!! Thay lời muốn nói 2
Sóng [Lời muốn nói] CLB của tôi ơi! Thay lời muốn nói 10
benny [Lời muốn nói] Những tấm name card Thay lời muốn nói 5
benny [Lời muốn nói] Cứ chuyên nghiệp là phải CHẢNH??? Thay lời muốn nói 5
benny [Lời muốn nói] Chúc mừng anh Vrain! Thay lời muốn nói 10
benny [Lời muốn nói] Gửi đến chị, chị của em... Thay lời muốn nói 1
benny [Lời muốn nói] Cùng nhau nâng ly chúc mừng chị Cẩm tú cầu nào cả nhà ơi!!! Thay lời muốn nói 1
benny [Lời muốn nói] Một thanh niên hiện đại luôn có bao cao su trong ví (!!?) Thay lời muốn nói 1
benny [Lời muốn nói] Tản mạn về "chém gió" Thay lời muốn nói 1
tuyethong [Thay lời muốn nói] Tết xưa - tết nay... Thay lời muốn nói 2
C [Lời muốn nói]Hãy để gió cuốn tất cả chúng đi Thay lời muốn nói 4
C [ Lời muốn nói]Một mình không có nghĩa là cô đơn Thay lời muốn nói 12
Vân Anh Nguyễn [Lời muốn nói]Hãy nghĩ khác! Thay lời muốn nói 2
benny [Lời muốn nói] Con người đang cắt giảm đạo đức để tồn tại? Thay lời muốn nói 3
power of desert [Lời muốn nói]Nhái - lông bông! Thay lời muốn nói 3
Vân Anh Nguyễn [Lời muốn nói]Cái bóng.. Thay lời muốn nói 0
Sóng [Lời muốn nói] Gửi em: Cho ngọn lửa trong em không tàn lụi! Thay lời muốn nói 4
thanhdat1004 [Lời muốn nói] Chào mừng ngày 20-10 Thay lời muốn nói 7
Vân Anh Nguyễn [Lời muốn nói]Không sót bạn nào Thay lời muốn nói 0
O [Lời muốn nói]...Lời bố mẹ... Thay lời muốn nói 0
benny [Lời muốn nói]Gửi chị thân yêu Thay lời muốn nói 1
tuyettinhlinh [Lời muốn nói] Thử gửi em trai thân yêu Thay lời muốn nói 0
SinhBe [Lời muốn nói] Chia tay anh rồi em có hạnh phúc không? Thay lời muốn nói 5
kực_kì_lì [Lời muốn nói] Trong đau khổ ta vẫn phải cười Ben nhé.... Thay lời muốn nói 4
tuyethong [Lời muốn nói] Benny à, hãy để tôi được sớt chia cùng...dù chỉ là-1 phần ngàn nỗi đau Thay lời muốn nói 7
Đan Thảo [Lời muốn nói] Bài viết không dự thi - vài điều cần suy nghĩ!!! Thay lời muốn nói 8
doonyin [Lời muốn nói] Ước mơ của con là gì? Thay lời muốn nói 1
KendyDat [Lời muốn nói] Bỏ phiếu hay quyên góp từ thiện? Thay lời muốn nói 0
trangdang [Lời muốn nói] Này ngốc, tôi nhớ em! Thay lời muốn nói 0
T - naruchan [Lời muốn nói] Những lới khen chứa một phần xấu xí....! Thay lời muốn nói 2
doonyin [Lời muốn nói] Đi tìm một tấm bảng chỉ đường. Thay lời muốn nói 7
huxu456 [Lời muốn nói] Con đường tôi vào đại học Thay lời muốn nói 0
huxu456 [Lời muốn nói] Được gì và mất gì ở đại học? Thay lời muốn nói 8
_ice_ [Lời muốn nói] Chưa nói yêu nhau mà nay đã chia tay?! Thay lời muốn nói 7
doonyin [Lời muốn nói] Người Việt hiếu học và "hiếu danh" Thay lời muốn nói 1
benny [Lời muốn nói] Sau thi đại học là...du học? Thay lời muốn nói 8
tuyethong [Lời muốn nói] Em muốn yêu một người... Thay lời muốn nói 18
jodiepham2204 [Lời muốn nói] Bởi vì ta là con người - Phạm Lữ Ân Thay lời muốn nói 5
benny [Lời muốn nói] Cùng khuấy động diễn đàn! Thay lời muốn nói 17
doonyin [Lời muốn nói] Chữ ký trên diễn đàn. Thay lời muốn nói 2
dothanhvietquynhon [Lời muốn nói] Mong muốn được giao lưu với anh em trong diễn đàn!!! Thay lời muốn nói 6
bluesea88 [Lời muốn nói] Hãy cùng đưa diễn đàn phát triển, [you] nhé! Thay lời muốn nói 8
waiting.me [Lời muốn nói] Cho anh_người đang đi tìm em Thay lời muốn nói 0
doonyin [Lời muốn nói] Nắm tuổi thơ ! Thay lời muốn nói 6
doonyin [Lời muốn nói] Kịch ! Thay lời muốn nói 10
tuyethong [Lời muốn nói] Khi cảm thấy tuyệt vọng... Thay lời muốn nói 4
doonyin [Lời muốn nói] Nói xàm về blog! :)) Thay lời muốn nói 1
doonyin [Lời muốn nói] Đêm nhạc Quốc Bảo tại phòng trà We Thay lời muốn nói 2

Similar threads

Similar threads

Similar threads

Top